چرا و چطور از وقت درست استفاده کنیم

  زندگی فردی و اجتماعی، هیچ کس بدون وقت شناسی و ایجاد نظم و برنامه به سامان نمی‌رسد، نظم در تقسیم صحیح وقت، نظم در برنامه ریزی، نظم در مدیریت و اجرا اهمیت بسزایی دارد. ما با یک نگاه به جهان هستی می‌فهمیم که همه چیز بر اساس نظم دقیق است و وقتی ما در […]

 

زندگی فردی و اجتماعی، هیچ کس بدون وقت شناسی و ایجاد نظم و برنامه به سامان نمی‌رسد، نظم در تقسیم صحیح وقت، نظم در برنامه ریزی، نظم در مدیریت و اجرا اهمیت بسزایی دارد. ما با یک نگاه به جهان هستی می‌فهمیم که همه چیز بر اساس نظم دقیق است و وقتی ما در زندگی خود نظم نداشته باشیم زندگی ما گدود و بی نظم میشود برای داشتن نظم باید اهمیت و ارزش وقت و زمان را بشناسیم. وقت( یعنی زمان )از جمله نعمتهای گرانبهایی است که نیازمند برنامه ریزی دقیق می‌باشد. این امر ملاحظاتی را می‌طلبد و افرادی که قصد دارند وقت خود را برای انجام امور متنوع زندگی ترتیب و انسجام بخشند، باید به چند نکته اساسی توجه نمایند:

  1. downloadتوجه به مفهوم طلایی وقت
  2. از بین بردن عوامل مخرب وقت
  3. تقسیم بندی و تفکیک وقت
  4. هدف گذاری امور زندگی
  5. ترتیب و نظم فعالیتها و برنامه‌های زندگی
  6. عزم و اراده برای اجرای برنامه‌ها

نکته حائز اهمیت اینکه ، هر یک از موارد فوق ، مکمل مورد قبلی بوده و توجه به یک مرحله و غافل ماندن از مراحل بعدی ، نمی‌تواند فرد را به موفقیت در عرصه‌های زندگی برساند. بنابراین ضروری است که تمامی مراحل گفته شده به صورت سلسله مراتب به اجرا درآید تا نتیجه نهایی و مطلوب حاصل گردد. برای هر فردی در همه عرصه‌های زندگی وقت ارزشی فراطلایی دارد. ارزش گذاردن بر ثانیه‌های زندگی ، زیربنایی‌ترین قدم در راه کنترل و مدیریت زمان به شمار می‌آید و این به معنای حساسیت داشتن به زمان است. برای مشخص شدن این موضوع که ارزش وقت ، توسط شما درک می‌شود یا نه، به این سوال پاسخ دهید که آیا برای وقت و زمان خود واقعا ارزش قائل هستید یا نه؟ و دلایل آنرا برای خود مشخص کنید.

برای جواب به این سوال ، ضرور نیست که بلند پروازانه فکر کنید، بلکه واقعیتهای روزانه را که با آنها مواجه هستید، در نظر بگیرید و یادداشت کنید تا به یک خودشناسی اولیه برسید. نکته اینکه قبل از وارد شدن به حیطه برنامه ریزی امور زندگی ، ابتدا باید خصوصیات وقت و زمان را بشناسید که در این راستا می‌توان گفت وقت یک پدیده شخصی است و تنها شما مصرف کننده آن به شمار می‌آئید، بنابراین هیچ کس نمی‌تواند به جای شخص دیگری از وقت او استفاده کند. از طرف دیگر ، وقت قرض دادنی و ذخیره کردنی نیست و افراد بطور یکسان از آن بهره‌مند هستند. بنابراین تنها راه برخورد با وقت ، استفاده درست از آن است. روی هم رفته می‌توان گفت که وقت غیر قابل تغییر است، لذا نه طولانی می‌شود و نه کوتاه.

عوامل مخرب وقت

وقت با سه نوع از عوامل مخرب روبروست که در این میان ، عادتهای غلط  اشخاص، مهمترین عامل مخرب زمان به شمار می‌آید. برای شناسایی عوامل تخریبی زمان ، بایستی به بررسی و مطالعه منشها و روشهای خود پرداخت و مشکلات موجود را شناخته و حل کرد.

برای شناسایی موانع تقسیم درست وقت ، بررسی عملکرد روزانه یکی از راههای مناسب به شمار می‌آید که در این راستا ، فرد می‌تواند با یادداشت عملکرد روزانه خود و تجزیه و تحلیل آن در طول روزها ، هفته‌ها و ماهها ، اشکالات موجود را دریابد. چنانکه گفته شد، شناسایی موانع تخریبی زمان ، یک قدم اساسی در راه مبارزه به شمار می‌آید و نکته دیگر اینکه ، شناسایی این عوامل ، برخی راه حلهای مناسب را نیز روشن خواهد کرد.

 

برای مبارزه با مشکلات وموانع مربوط به خُلق و خُوی اشخاص که زمان را ضایع و تلف می‌کنند، بهترین راه ، برقراری یکانضباط شخصی مستمر و دوامدار است که سبب بروز تغییرات تدریجی در این راه می‌گردد. از آنجا که عادتهای نامناسب به صورت تدریجی شکل می‌گیرند و موجب تخریب زمان می‌گردند، لذا تغییر این عادات نیز در طول زمان میسر خواهد بود، بر این اساس ، بایستی سرلوحه کار در شناسایی و از بین بردن عوامل مخرب وقت باشد.

راهکارهای مدیریت وقت

نکته دیگر در راستای مدیریت وقت ، این است که شخص بایستی ارزش وقت را درک کند و اجزای وقت را به خوبی بشناسد. به دنبال شناسایی وقت به راهبردهای عملی‌تر دست بزند که در این میان ، موارد زیر حائز اهمیت می‌باشند:

تقسیم بندی و تفکیک وقت

اولویت بندی امور زندگی

بهبود زمان و مدت بهره برداری از وقت

در راستای تقسیم بندی و تفکیک وقت و زمان ، یک شخص بایستی اوقات مربوط به یک روز ، یک هفته و یک ماه را بطور واضح مشخص کند. مشخص شدن این اوقات موجب بوجود آمدن وقت اضافی برای فرد خواهد شد. در نخستین قدم در تقسیم بندی وقت و زمان ، باید مشخص شود که فرد در یک هفته چند ساعت مطالعه ، خواب ، رفت و آمد ، نظافت شخصی ، صرف غذا و اوقات فراغت دارد و در همین راستا شخص بایستی برای انجام کارهای مورد نظر در یک روز ، یک هفته ، یک ماه ، سه ماه و شش ماه ، یک قاعده و معیار زمانی مشخصی داشته باشد. بنابراین هدف از تفکیک اوقات این است که بدانیم، بطور کلی اوقات شما چگونه صرف می‌شود و از چه قسمتهایی می‌توان کاست و برای آن ، برنامه‌های دیگری جایگزین کرد.

بطور مثال ، فرض کنید که زمان امتحانات مکتب است و شما میخواهید با تقسیم بندی زمان و استفاده از وقت از پس امتحانات برآئید و در آن کامیاب شوید، باید از هم اکنون ، زمان را تحت کنترول نظارت خود در آورید و بدانید که وقت یکسرمایه نامرئی است دیده و مشاهده نمیشود. باید بدانید که وقت روزانه ، هفتگی و ماهانه خود را چگونه می‌گذرانید و برای موفقیت در امتحانات مکتب بطور مثال باید چگونه باید آنرا تقسیم بندی کنید. بسیاری از افراد برای موفقیت در مراحل مختلف زندگی، با مصائب و مشکلات فراوانی روبرو می‌شوند، ولی به یک اصل مهم یعنی مدیریت وقت و زمان توجه نمی‌کنند. از سوی دیگر ، بعضی انسانها برنامه ریزی هم می‌کنند، پس برنامه ریزی آنان منطبق با استانداردهای علمی نیست و چه بسا ، یکی از علل مهم شکستشان در استفاده از وقت و زمان، همین امر می‌باشد.

سخن آخر

خود شما که در حال مطالعه این مفاهیم هستید، چقدر از استفادهء درست از وقت و زمان در مراحل مختلف زندگی خود اطلاع دارید؟ و چه اندازه از وقت خود را بطور دقیق و تنظیم شده استفاده کرده اید؟