رمضان فرصت تغییر

بلال حقیار

از جمله موسم های ارزشمند و فرصت های خوب برای مسلمانان ماه مبارک رمضان می باشد. این ماه نظر به اینکه در آن قرآن کریم نازل گردیده و در آن شب قدر می باشد، نسبت به سایر ماه ها صاحب فضل و مرتبه است. یکی دیگر از ویژگی های این ماه این است که امت اسلامی درین ماه بدون تفکیک و همه با هم به گرفتن روزه می پردازند، که این کار چند فایده را در خود دارد، که منجمله وحدت امت اسلامی را نشان می دهد و همچنین تفاوت های که میان غنی و فقیر و آمر و مامور است، را در عبادت پروردگار – جل جلاله – از میان می برد، که متاسفانه بشریت در سایه قوانین وضعی امروز از تفاوت های بیجا، خودخواهی ها و تفوق طلبی های به سختی رنج می برند.

ماه رمضان در قرآن کریم اینطور تعریف شده است : شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ – بقره : ۱۸۵ – (آن چند روز محدود و اندک) ماه رمضان است (ماهی) که قرآن در آن نازل شده است، (کتابی) که راهنمای مردم است، و (در بردارنده) نشانه ها و دلایل آشکار و روشن از هدایت و جدا کننده حق از باطل است. نظر به تعریف قرآن کریم این ماه، ماه قرآن است. پس خواست و تقاضایش از ماه این است تا خود را مطابق قرآن عیار سازیم.

متاسفانه، یکی از عاداتی که در میان مردم مشهور گردیده این است که ماه رمضان را به ماه خوردن، نوشیدن و خوابیدن بدل ساخته اند. نمی خواهم از خوردن و نوشیدن مردم جلوگیری کنم، ولی دردمند به این می شوم که آن ها ماه رمضان را تنها ماه خوردن غذاهای خوب ساخته اند. در حالیکه اسراف در همه ماه ها حرام است.

طوریکه قبلا ذکر کردیم رمضان ماه قرآن است، باید درین ماه برای تغیر خود کار کنیم، برای تغیر عادت های غلط و نابکاری که داشتیم، برای تغیر اعمال زشت و نا مشروعی که داشتیم، برای تغیر رفتارها و اخلاق زشتی که در خانه با والدین، خانم، فرزندان و سایر خویشاوندان داشتیم؛ به راستی عبادات برای سرکوب کردن نفس اماره به بدی و تصحیح اخلاق، فرض گردیده اند، تا شخصیت انسان را درست کنند، پس عبادات که در اخلاق و رفتار ما تغیری نیاورد و ما را به سوی نیکی ها پیش نراند، چه سودی به ما می داشته باشد.

رمضان را باید غنیمت شمرده خود را محاسبه کرده و به این قول امیرالمومنین عمر بن خطاب رضی الله عنه عمل کنیم؛ وی می فرماید: (حاسبوا أنفسکم قبل أن تحاسبوا، وزنوها قبل أن توزنوا). ترجمه: خود را محاسبه کنید قبل ازینکه مورد بازپرس قرار گیرید، خود را وزن کنید قبل از اینکه (در قیامت) وزن شوید.

دیگر از کارهای که در رمضان باید کرد، باید در اعمال نیک خود تغیر بیاوریم، آن ها را از خوب به خوبتر و از بِه به بهترین بدل سازیم. به نماز، اذکار، تلاوت قرآن کریم و دیگر اعمال خود متوجه شویم، غلطی های شان را اصلاح کنیم و کوتاهی های شان را بر طرف سازیم، چون الله عزوجل به کثرت اعمال نمی نگرد، بلکه به بهتر بودن و احسن بودن اعمال می نگرد، طوریکه می فرماید : الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاهَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلا – ملک : ۲ – (همان) کسی که مرگ وزندگی را آفرید تا شما را بیازماید، که کدام یک از شما نیکوکار تر است.

یکی از مهم ترین کارهای که در رمضان باید کرد تغیر قلب ها است. دلهای مان را باید درین ماه با آب تقوی شستشو کنیم، امراض آن را با زمزم رمضانی تداوی نمائیم. به راستی چقدر دردهای مزمنی، دل های مان را می آزارد، در حالیکه از آن غافلیم. باید درین ماه کینه، عداوت، حسد، بدگمانی و دیگر دردهای که دلهای ما را در محاصره گرفته اند از میان ببریم و به جای آن بذر محبت، دوستی، نیک گمانی و همدلی را بکاریم، تا باشد که دلهای ما از عرش شیطان به عرش رحمن بدل گردد.

رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلاَ تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْرًا کَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلاَ تُحَمِّلْنَا مَا لاَ طَاقَهَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنتَ مَوْلاَنَا فَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ.