چگونه در طول شبانه روز از گزند شیطان در امان بمانیم؟

در حدیثی صحیح نقل شده که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم فرموده است: «إن الشیطان یجری من الإنسان مجری الدم». «همانا شیطان همچون خون در تمامی اعضای انسان (نفوذ و) جریان پیدا می‌کند». بنابراین شرع مقدس تدابیری اندیشیده تا شخص مسلمان از گزند مکاید شیطانی (و سایر بلایا) مصون بماند. از جمله تدابیر […]

در حدیثی صحیح نقل شده که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم فرموده است: «إن الشیطان یجری من الإنسان مجری الدم». «همانا شیطان همچون خون در تمامی اعضای انسان (نفوذ و) جریان پیدا می‌کند».

بنابراین شرع مقدس تدابیری اندیشیده تا شخص مسلمان از گزند مکاید شیطانی (و سایر بلایا) مصون بماند.

از جمله تدابیر شرع مقدس آن است که به مسلمان توصیه نموده صبحگاهان و شامگاهان و در هنگام خواب و هنگام دخول و خروج از منزل و حتی هنگام داخل شدن در دستشویی اذکار و ادعیه‌ای را ورد خویش سازد و تمامی کارهایش را با نام و یاد خداوند آغاز کند.

بی‌تردید وقتی مسلمان این اذکار را ورد خویش سازد خداوندگار نیز وی را از گزند شیطان در امان خواهد داشت ولی چنانچه غفلت ورزد و سهل انگاری کند هر آینه شیطان به راحتی وی را شکار خواهد کرد (و به او آسیب خواهد رساند). (پناه می‌بریم به خدا از شر شیطان)

به این ترتیب ضروری است انسان مسلمان برای صیانت از خویش آنچه از دستورات و وظایف را که خداوند بر عهده او گذارده تا سر حد توان به انجام برساند.

از جمله وظایف یک مسلمان عبارتند از:
۱- خدای را به یگانگی پرستش کند و موحدی مخلص باشد.

۲- تقوای الهی پیشه سازد و آنچه خداوند به او دستور فرموده را (بی‌چون و چرا) انجام دهد و از نواهی وی پرهیز نماید.

۳- متمسک به سنت رسول خدا صلی الله علیه وسلم باشد و آن حضرت را مقتدای خویش دانسته از هرگونه بدعت و نوآوری در دین پرهیز کند.

همچنین از پیروان و یاوران شیطان که همانا اهل هوی و هوس‌اند اجتناب کند و به مخالفت با آنان برخیزد.

۴- همواره با قلبی خاشع و خالصانه به ذکر خداوند مشغول باشد.

اذکار و ادعیه‌ای را که مقرر شده در اوقات و مکان‌های خاصی خوانده شود تا شخص مسلمان به وسیله‌ی آن‌ها از گزند شیاطین در امان بماند به شرح ذیل است:
اذکار و ادعیه (مسنون در) صبحگاهان و شامگاهان:

﴿ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَیُّ ٱلۡقَیُّومُۚ لَا تَأۡخُذُهُۥ سِنَهٞ وَلَا نَوۡمٞۚ لَّهُۥ مَا فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِی ٱلۡأَرۡضِۗ مَن ذَا ٱلَّذِی یَشۡفَعُ عِندَهُۥٓ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦۚ یَعۡلَمُ مَا بَیۡنَ أَیۡدِیهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡۖ وَلَا یُحِیطُونَ بِشَیۡءٖ مِّنۡ عِلۡمِهِۦٓ إِلَّا بِمَا شَآءَۚ وَسِعَ کُرۡسِیُّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۖ وَلَا یَ‍ُٔودُهُۥ حِفۡظُهُمَاۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِیُّ ٱلۡعَظِیمُ ٢۵۵﴾ [البقره: ۲۵۵].

خدایی جز الله وجود ندارد و او زنده پایدار (و جهان هستی را) نگهدار است. او را نه چرتی و نه خوابی فرا نمی‌گیرد (و همواره بیدار است و سستی و رخوت بدو راه ندارد).

از آن اوست آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است. کیست آنکه در پیشگاه او میانجیگری کند مگر با اجازه‌ی او؟ می‌داند آنچه را که در پیش روی مردمان است و آنچه را که در پشت سر آنان است.

چیزی از علم او را فراچنگ نمی‌آورند جز آن مقداری را که وی بخواهد. فرماندهی و فرمانروایی او آسمان‌ها و زمین را در برگرفته است، و نگاهداری آن دو (برای او گران نیست و) وی را درمانده نمی‌سازد و او بلندمرتبه و سترگ است.

۲(سوره توحید)
﴿قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ ١ ٱللَّهُ ٱلصَّمَدُ ٢ لَمۡ یَلِدۡ وَلَمۡ یُولَدۡ ٣ وَلَمۡ یَکُن لَّهُۥ کُفُوًا أَحَدُۢ ۴﴾ [الإخلاص: ۱-۴].

۱- بگو: خدا، یگانه یکتاست.

۲- خدا، سرور والای برآورنده‌ی امیدها و برطرف کننده‌ی نیازمندی‌هاست.

۳- نه زاده است و زاده نشده است.

۴- و کسی همتا و همگون او نمی‌باشد.
(سوره فلق)
﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ ١ مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ٢ وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ٣ وَمِن شَرِّ ٱلنَّفَّٰثَٰتِ فِی ٱلۡعُقَدِ ۴ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ۵﴾ [الفلق: ۱-۵].
۱- بگو: پناه می‌برم به خداوندگار سپیده دم.

۲- از شر هر آنچه خداوند آفریده است.

۳- و از شر شب بدانگاه که کاملاً فرا می‌رسد (و جهان را به زیر تاریکی خود می‌گیرد).

۴- و از شر کسانی که در گره‌ها می‌دمند (و با نیرنگ سازی و حقه بازی خود، اراده‌ها، ایمان‌ها، عقیده‌ها، محبت‌ها و پیوندها را سست می‌نماید و فساد و تباهی می‌کنند).

۵- و از شر حسود بدانگاه که حسد می‌ورزد.

(سوره الناس)
﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلنَّاسِ ١ مَلِکِ ٱلنَّاسِ ٢ إِلَٰهِ ٱلنَّاسِ ٣ مِن شَرِّ ٱلۡوَسۡوَاسِ ٱلۡخَنَّاسِ ۴ ٱلَّذِی یُوَسۡوِسُ فِی صُدُورِ ٱلنَّاسِ ۵ مِنَ ٱلۡجِنَّهِ وَٱلنَّاسِ ۶﴾ [الناس: ۱-۶].
۱- بگو: پناه می‌برم به پروردگار مردمان.

۲- به مالک و حاکم (واقعی) مردمان.

۳- به معبود (به حق) مردمان.

۴- از شر وسوسهگری که واپس می‌رود.
۵- وسوسه گری است که در سینه‌های مردمان به وسوسه می‌پردازد (و ایشان را به سوی زشتی و گناه و ترک خوبی‌ها و واجبات می‌خواند)

۶- (در سینه‌های مردمانی) از جنی‌ها و انسان‌ها.
(هر یک از سه سوره فوق بایستی سه مرتبه خوانده شود).

۳- «لا إله إلا الله وحده لا شریک له، له الملک وله الحمد وهو على کل شیء قدیر». (عشر مرات) أو (مئه مرات).
هیچ خدایی جز الله وجود ندارد. او تنهاست و شریکی ندارد. پادشاهی (هر دو جهان) از آن اوست و بر همه چیز قادر و تواناست.
(این دعا ده متربه یا ۱۰۰ متربه بایستی تکرار کردد).

۴- «سبحان الله وبحمده، عدد خلقه ورضا نفسه، وزنه عشره ومداد کلماته». (ثلاث مرات).
تسبیح (تنزیه) و ستایش می‌گویم خداوندگار را به تعداد مخلوقات او و آنقدر که رضایتش را جلب کند و (همچنین تسبیح و ثنا می‌گویم ذات مقدسش را) به میزان وزن عرش او و به تعداد کلمات او (که نامعدود است).

۵- «سبحان الله وبحمده». (مئه مره)
تسبیح و ستایش می‌کنم خدای را (که منزه است و ستایش او را سزاست) این ذکر بایستی ۱۰ مرتبه تکرار شود.

۶- «اللهم صل على محمد وعلى آل محمد کما صلیت على إبراهیم وعلى آل إبراهیم إنک حمید مجید. اللهم بارک على محمد وعلى آل محمد کما بارکت على إبراهیم وعلى آل إبراهیم فی العالمین إنک حمید مجید».

بار خدایا! بر محمد و آل محمد درود فرست آنگونه که بر ابراهیم و آل او درود فرستادی. همانا تو (خداوندگار) ستوده و عالی مرتبه هستی، بار خدایا! محمد و آل محمد را بزرگی و کرامت عنایت کن آنگونه در میان جهانیان ابراهیم و آل ابراهیم را (برکت و بزرگی) عنایت فرمودی. همانا تو (پروردگار) ستوده و عالی مقام هستی.

۷- «اللهم أنت ربی لا إله إلا أنت خلقتنی وأنا عبدک وأنا على عهدک ووعدک ما استطعت، أعوذ بک من شر ما صنعت، أبوء لک بنعمتک على وأبوء لک بذنبی، فأغفرلی فإنه لا یغفر الذنوب إلا أنت».

بار خدایا! تو پروردگارم هستی و جز تو معبودی (لایق پرستش) وجود ندارد. تو مرا آفریده‌ای و من بنده‌ی تو هستم.

(الهی!) عهدی را که (در روز؟؟؟) با تو بسته‌ام (و پیمانی را که با ایمان آوردن به تو بدان ملزم شده‌ام) وفادارم.

از شر کردار (و پرداخته‌های) خویش به تو پناه می‌برم. خود اقرار دارم که تو (به کثرت) مرا نعمت ارزانی داشته‌ای و به گناهان خویش نیز معترفم. (خداوندگارا!) گناهانم بیامرز که جز تو آمرزنده‌ای نیست.

۸- «استغفر الله وأتوب إلیه». (سبعین أو مئه مره)
از خداوند طلب مغفرت می‌کنم و به (درگاه) او توبه (رجوع) می‌کنم.
این دعا هفتاد یا ۱۰۰ مرتبه بایستی خوانده شود.

۹- «اللهم بک أصحبنا وبک أمسننا وبک نحیا وبک نموت وإلیک النشور. (وإذا أمسی فلیقل) اللهم بک أمسینا وبک أصبحنا وبک نحیا وبک نموت وإلیک المصیر».

بار خدایا! در سایه‌ی لطف و عنایت تو صبح می‌کنیم و (سپس) روزمان را به پایان می‌رسانیم، (الهی!) مرگ و حیات ما به دست توست و همگان (در روز حشر برای حسابرسی) به محضر تو خواهیم شتافت.

شامگاهان همان دعای فوق را می‌خوانیم اما به جای «وإلیک النشور» عبارت «وإلیک المصیر» (سرنوشت همه به تو منتهی می‌شود) را اضافه می‌کنیم و در ابتدای دعا نیز به جای «أصبحنا» واژه «أمسینا» را به کار می‌بریم).

۱۰- «اللهم فاطر السموات والأرض، عالم الغیب والشهاده لا إله إلا أنت رب کل شیء وملیکه، أعوذ بک من شر نفسی ومن شر الشیطان وشرکه وان أقترف على نفسی سوءاً أو أجره إلى مسلم».

بار خدایا! ای پدیدآرنده آسمان‌ها و زمین! (همانا) تو بر پنهان و آشکار (ظاهر و باطن هر چیز) آگاه هستی و جز تو که پروردگار و مالک هر چیز هستی معبودی (لایق پرستش) وجود ندارد.

(خداوندا!) از شر نفس (سرکش) خویش و از شر شیطان و (تلاش‌هایی که برای سوق دادن مردم به سوی) شرک (انجام می‌دهد) و همچنین از اینکه برخویشتن یا (برادر) مسلمانی بدی (یا ظلمی) روا دارم به تو پناه می‌برم.

۱۱- «اللهم إنی سالک العافیه فی الدنیا والأخره، اللهم إنی أسالک العفو والعافیه فی دینی ودنیای وأهلی ومالی. اللهم أشتر عوراتی وآمن روعاتی. اللهم أحفظنی من بین یدی ومن خلقی، وعن یمینی وعن شمالی ومن فوقی وأعوذ بعظمتک أن أغتال من تحتی».

بار خدایا ! در دنیا و آخرت عافیت را نصیبتم کن، خداوندگارا! از تو عفو و عافیت را در مورد (امور) دین و دنیا و اهل و مالم مسالت می‌داریم، خدایا! عیوبم بپوشان و آرامش نصیبم کن.

خداوندا! من را (به طور کامل) از جلو و عقب و راست و چپ و از بالا و پایین (از گزند حوادث) حفاظت کن و از اینکه به بلایی ناگهانی مبتلا شوم (خسف شوم) به عظمت تو پناه می‌برم.

۱۲- «أصبحنا وأصبح (أمسننا وأمسی). «الملک لله والحمد لله إلا إله إلا الله وحده لا شریک له، له الملک وله الحمد وهو على کل شیء قدیر».

«پادشاهی از آن خداست و حمد و ثنا او را سزاست. اوست یگانه یکتا که معبودی جز او (لایق پرستش) نیست. پادشاهی از آن اوست و حمد و ستایش او را سزاست که بر هر چیز قادر و تواناست».

(چنانچه صبحگاهان این دعا را بخواند قبل از آن عبارت «أصبحنا وأصبح» را اضافه کند و اگر شامگاهان به این دعا می‌پردازد عبارت «أمسینا وأمسی» به آن بیفزاید).

شامگاه می‌تواند این عبارت را نیز بدان بیفزاید «رب أسالک خیر ما فی هذه اللیله وخیر ما بعدها وأعوذ بک من شر ما فی هذه اللیله وشر ما بعدها».

«پروردگارا از تو می‌خواهم که خیر این شب (را اعم از عبادات نافعی که در آن انجام می‌پذیرد و سایر خیرهایی که طی آن به انسان‌ها ارزانی می‌شود) و خیر سایر شب‌های آتی را به من عنایت کنی.

(الهی!) به تو پناه می‌برم از شر (آنچه از ضررها و موجودات مضری که در) این شب (وجود دارد) و از شر (آنچه در) شب‌های آینده (ممکن است عایدم گردد».

۱۳- «أصحبنا (أمسننا) على فطره الإسلام، وعلى کلمه الإخلاص وعلى دین نبینا محمد وعلى مله أبینا إبراهیم حنیفا مسلما وما کان من المشرکین».

«سپاس خداوند را که توفیق داد) در حالی صبح کردیم که بر فطرت اسلام باقی و گوینده کلمه اخلاص بودیم و همچنان بر دین پیامبرمان محمد (مصطفی) صلی الله علیه وسلم و ملت پدرمان ابراهیم که یکتاپرستی اختیار کرد و از جمله مشرکین نشد پایدار بودیم».

۱۴- «أعوذ بکلمات الله التامات من شر ما خلق».
«پناه می‌برم به کلمات تامه الهی از شر آنچه (در عالم هستی) خلق نمود».

۱۵- «بسم الله الذی لا یضر مع أسمه شیء فی الأرض ولا فی السماء وهو السمیع العلیم». (ثلاث مرات)

«به نام خداوندگاری که هیچ موجودی را در زمین و آسمان یارای ضرر رسانیدن به گوینده نام او (که نام مبارکش ورد خویش ساخته و کارهایش را با نام او آغاز می‌کند) نیست و او شنوای داناست). (این دعا سه مرتبه خوانده شود».

۱۶- «رضیت بالله رباً وبالإسلام دیناً وبمحمد نبیاً». (ثلاث مرات)

«از اینکه الله جل جلاله پروردگارم و اسلام (مبین) دینم و محمد (مصطفی) صلی الله علیه وسلم پیامبرم هست (بسیار) خرسندم».
(این دعا بایستی سه مرتبه تکرار گردد).

 

ترجمه: اسحاق دبیرى