سلسلهء غزوات (۱۳) جنگ بدر

روند قتال وپیکار:
۱ ـ مسلمانان پیش از آغاز جنگ اقدامهاى زیر را انجام دادند:
الف ـ رسـول الله (صلی الله علیه وسلم )جـایگاهى مشرف به میدان جنگ انتخاب و مقر فرماندهى خود را در آن بنا کرد و نگهبانهایى را براى حفاظت آن تعیین فرمود.
ب ـ جنگ جویان وپیکار جویان اسـلامـى بـا شـیـوه صـف مـى جـنـگـیـدنـد و رسـول الله (صلی الله علیه وسلم ) پـس از آنـکـه به یارانش قوّت قلب داد و آنان را به پایدارى در جنگ تشویق وتحریض کـرد، صـفـوف آنـهـا را مـنـظـم ساخت ؛ و فرمان داد، هنگام تهاجم مشرکان با صفوف پیوسته در مـوضـع خـود ثـابـت بـمانند؛ و چنین گوشزد کرد: (اگر در محاصره دشمن قرار گرفتید، تیر بارانشان کنید و تا هنگامى که اجازه نیافته اید، هجوم نبرید).
ج ـ مسلمانان عبارت (اَحد….اَحد) را به عنوان رمز شناسایى و شعار جنگى خود انتخاب کردند.
۲ ـ روش وشـیـوه صـف کـه مـسـلمـانـان بـرطبق آن مى جنگیدند از دو خصوصیت  و ویژگى یعنى داشتن مقر فرماندهى کل و وحدت فرماندهى برخوردار بود. این روش و شیوه تا آن زمان میان اعراب ناشناخته بود.
۳ ـ مـشرکان ازروش و شیوه جنگ و گریز استفاده مى کردند، از این رو فرماندهى واحدى نداشتند؛ و نه به صورت مجموعه اى یکپارچه ، بلکه جداگانه و انفرادى مى جنگیدند.
۴ ـ جـنـگ از سـوى مـشـرکان آغاز گشت . به این ترتیب که شخصى به نام اَسوَد مخزومى سوى حـوضـى که مسلمانان ساخته بودند هجوم برد و گفت : (با خدا عهد مى کنم که یا از حوض آنان بنوشم یا آن را ویران کنم یا جان بر سر این کار نهم .) افسر رشید اسلام ، حضرت حمزه رضی الله تعالی عنه به مـصـاف او شـتافت و با شمشیر چنان ضربتى به او زد که پایش از ساق جدا شد. با این وجود بـه طـرف حـوض هـجـوم بـرد تـا از آن بـنـوشـد. امـا حـضـرت حـمـزه او را دنبال کرد، با او جنگید و او را در حوض کشت .
۵ ـ عـُتـْبـه و شَیْبَه پسران رَبیعه و ولید پسر عتبه به میدان آمدند و مبارز طلبیدند که سه جـوان رشـیـد از انـصـار عـازم جـنـگ بـا آنـان شـدنـد. امـا رسـول الله (صلی الله علیه وسلم )آنـان را بـازگـردانـد و از عـُبـیـده ، حمزه و على (رضی الله تعالی عنهم) خواست که به جنگ آنان بـرونـد؛ زیرا این سه نفر از خاندان پیامبر(صلی الله علیه وسلم ) بودند و آن حضرت مى خواست که نخست آنان را بـه پـیـشـواز خـطـر بـفـرسـتـد. از سـوى دیگر اینان به شجاعت و جنگاورى مشهور بودند و پـیـروزى آنـهـا بـر سـران قـریش ‍ قطعى بود؛ و مایه بالا رفتن روحیه مسلمانان و پایین آمدن روحیه مشرکان مى گردید.
حضرت عُبیده رضی الله تعالی عنه  با عُتْبه ،حضرت على کرم الله تعالی وجهه با وَلید وحضرت حمزه رضی الله تعالی عنه  با شَیبه به مبارزه پرداختند.حضرت حمزه و على رضی الله تعالی عنهما امان ندادند و بلافاصله طرف های خود را کشتند. اما حضرت عُبیده رضی الله تعالی عنه  و عتبه یکدیگر را زخمى کرده بودند. پس حضرت‍ على (کرم الله تعالی وجهه) و حضرت حـمـزه (رضی الله تعالی عنه) بـا شـمـشـیـر بـر عـتـبـه تـاختند و کارش را تمام کردند و حضرت عبیده (رضی الله تعالی عنه )را از میدان بیرون بردند.
۶ ـ مشرکان از آغاز شوم جنگ به خشم آمدند و مسلمانان را زیر باران تیر گرفتند و با سواران خـود بـه آنـهـا هـجـوم بـردند. اما مسلمانان همچنان در جاى خود استوار ماندند و تیرهایشان سوى مشرکان نشانه رفت و هدفشان در درجه اول کشتن سران آنها بود. مشرکان به شیوه جنگى جدید ونوین مـسلمانان پى نبردند و سران قریش یکى پس از دیگرى با تیرهاى دقیق مسلمانان از پاى درمى آمدند.
۷ ـ رسـول خـدا(صلی الله علیه وسلم ) از مـقـر فـرماندهى پایین آمد و صفوف سپاه اسلام را اندک اندک به شکست خـوردگـان فـاقـد فـرمـانـدهـى مـشـرکـان نـزدیـک سـاخـت … تـا آنـکـه نـیـروهـاى آنـان بـطـور کامل پراکنده گردیدند.
در ایـن هـنـگـام پـیـامـبـراسلام(صلی الله علیه وسلم ) فـرمـان داد: (دشـمـن را تـعـقـیـب کـنـیـد.) بـه دنبال آن مسلمانان به تعقیب مشرکان شکست خورده پرداختند و آغاز به گردآورى غنیمت و گرفتن اسیر کردند.
۸ ـ نـبـرد بـدر در بـامـداد روز جـمـعـه هفدهم رمضان سال دوم هجرى آغاز گشت و شب هنگام پایان یافت . مسلمانان پس از سه روز توقف در بدر آنجا را به مقصد مدینه منوره ترک گفتند.
خسارتهاى طرفین
۱ ـ مسلمانان : چهارده تن شهید: شش نفر از مهاجرین و هشت نفر از انصار.
۲ ـ مشرکان : هفتاد کشته و هفتاد اسیر