جنرال عطاء چرا لباس رزم پوشیده است؟!

محمود احمد نوید
شاید با جرئت بشود گفت که یکی از کسانیکه این روزها از حکومت وحدت ملی احساس خطر می کند جنرال عطامحمد نور والی و یا سرپرست نام نهاد ولایت بلخ می باشد، کسیکه مشهور است روابط خوبی با رئیس انتصابی حکومت وحدت ملی نداشته و تا هم اکنون نیز نوع روابطش با اشرف غنی دچار نوسانات سیاسی می باشد؛ فرق عطانور با سائر والیان نام نهاد ادارۀ کابل در این است که عطاء بطور تشریفاتی خود را منسوب به ادارۀ کابل می پندارد و گرنه حقیقتا او در ولایت بلخ طوری مستقلانه عمل می کند که گویی بشخصه یک رئیس جمهور موازی و مستقل است و هیچ نوع وابستگی با حکومت مرکزی نداشته و چون تا حد کافی از ثروت، قدرت و نفوذ اجتماعی در ولایت بلخ برخوردار است نیازی هم نمی بیند که زیاد خود را مکلف به امر و نهی حکومت مرکزی کابل دانسته و چشم به راه دساتیر حکومتی کابل باشد؛ از همین رو تشکیلات مستقل نظامی دارد، روابط خارجی و یا دیپلوماتیک مستقل با سران خارجی و مخصوصا دولت جرمنی دارد، مستقل تشکیلات اقتصادی و عمران و آبادی دارد و مستقلانه بر مردم بلخ فرمان روایی می کند.
در جریان اختلافات انتخاباتی سال ۱۳۹۳ ه ش عطامحمد که جانب عبدالله عبدالله را داشت بیش از هر کسی از تقلب سخن گفت و بارها و بارها به تیم مقابل؛ یعنی تیم اشرف غنی هشدار داده و تهدید کرد که هرگز نتیجۀ برآمده از تقلب را نمی پذیرد و ریاست انتصابی اشرف غنی را تحمل کرده نمی تواند و وعدۀ حرکت های به قول خودش سبز و نارنجی نافرمانی مدنی در صورت نادیده گرفته شدن خواسته هایش از انتخابات ۹۳ را عنوان کرد، او حتی گاهی از عبدالله هم بیشتر روی نتیجۀ انتخابات حساسیت نشان می داد و به مشکل راضی به هر نوع معامله در پذیرش نتیجۀ انتخابات که به نفع تیم رقیب تمام شود بود؛ اما یا نمی دانست و یا تجاهل می کرد که در کابل فعلی، مسئلۀ انتخابات، نمایشی بیش نبوده و حرف اول و آخر را خارجی ها و در راس همه امریکایی ها می زنند و پس از آنکه در سفارت امریکا حکومت مشترکی بین اشرف و عبدالله جور شد عطانور به ناچار دست از لجاجت برداشت و به چیزی که کاملا اکراه داشت تن داد؛ از آن طرف هم اشرف نیز هر از گاهی با تهدید و تمسخر، یا با اشاره و یا به صراحت بارها تکرار می کرد که حکومت های موازی را در ولایات افغانستان خاتمه خواهد بخشید و از جمله افراد درجۀ یک مورد نظر اشرف، یکی همین جنرال عطانور بود.
گرچه پس از انتصابات امریکایی پایه های قدرت اشرف من حیث نفر اول حکومت نام نهاد وحدت ملی مستحکم گردید؛ اما این استحکام قدرت هرگز به نفع عطامحمد نور نبود و رفته رفته عطانور احساس کرد که شاید ولایت بلخ که هست و بود عطانور است توسط اشرف غنی از چنگش در بیاید از این جهت همواره در مقابل تهدیدات ادارۀ کابل از موضع قدرت سخن گفته و طوری وانمود کرده است که اشرف گمان نکند عطا را می تواند خیلی راحت از بلخ جدا بسازد؛ عطامحمد نور این روزها به بهانۀ مبارزه با طالبان و سقوط ولایات شمالی، لباس رزم پوشیده است و سخن از ملیشه سازی زده و به دنبال تقویت نیروهای بومی و طرفداران سرسخت خویش است؛ اما این کارها بیشتر نه بخاطر جنگ با طالبان، بلکه بخاطر آن است که از خود یک چهرۀ جدی و مافوق ولایت در سرزمین بلخ بسازد و غیر مستقیم به حکومت کابل چیلینج بدهد که برایش فرقی نمی کند که چه کسی قرار است پایه های قدرت وی را در ولایت بلخ متزلزل بسازد و به همان میزان و بلکه بیشتر که از جانب طالبان احساس خطر می کند از جانب ادارۀ مرکزی کابل نیز احساس خطر می کند و به همان چشم که طالبان را دشمن می بیند ادارۀ اشرف غنی که قصد گرفتن قدرتش را دارد می بیند و از همین جهت است که لباس رزم پوشیده تا با چنگ و دندان از تاج و تخت امپراطوری اش در ولایت بلخ دفاع کند؛ و نیز این مهم را بوضوح می شود از مصاحبۀ اخیر جنرال عطاء، با خبرگزاری رویترز که به شدت از بی کفایتی سران وحدت ملی انتقاد نموده است دریافت؛ شاید این انتقاد سخت و تند جنرال عطاء دلائل دیگری هم داشته باشد که از جمله انتخاب معصوم استانکزی از سوی اشرف غنی به حیث نامزد وزارت دفاع است شخصی که عطانور او را ضمن بی کفایه خواندن در پُست وزارت دفاع، به چشم دشمن شمالی ها می بیند؛ و همچنین طبق خبرهای غیر رسمی اشرف غنی در جریان سفر چند روز پیش خود به ولایت هرات، پشت درهای بسته در یک جلسۀ سرّی با اسماعیل خان به وی پیشنهاد ولایت بلخ را داده بود، چیزی که چندان با حیات سیاسی اسماعیل خان سازش نداشت؛ اما می توانست یک تهدید جدی برای قدرت عطامحمد نور تلقی شود؛ درست پس از جریان همین سفر و دهن به دهن شدن اخباری از این دست بود که جنرال عطاء هم لباس رزم پوشید و هم آن مصاحبۀ شدیدالحن با خبرگزاری رویترز را علیه سران وحدت ملی ترتیب داد، تا باشد یک بار دیگر قدرت محلی خود را به رخ ادارۀ کابل بکشد و مثل چهارده سال گذشته در ولایت بلخ با قدرت و استقلال و نه با گدایی و وابستگی به ارگ نشینان پایتخت در سرزمین بلخ به حکمرانی خود ادامه بدهد؛ و همچنین به اشرف غنی گوش زد کند که بهتر است در مقابل وی ساکت بماند و زیاد اسباب درد سر وی را فراهم نسازد؛ و ظاهرا مشکل می داند که اشرف بتواند او را از قدرت بلخ خلع کند کاری که حامد کرزی نیز در زمان تصدی قدرتش چندین بار سعی کرد اما بنا به دلائلی هیچ وقت زورش به عطانور نرسید.