عمر ثالث/ بخش سی‌وهشتم

اصلاحات و مصطلحات

از آغاز استعمار غربی بدین‌سو، اشغال غربی در یک‌و‌نیم قرن گذشته بالای تمامی کشورها و ملل اسلامی مشمول افغانستان، تاثیر کرده بود. این تاثیر، به حدی بود که جایگاه اصیل اسلامی این کشورها آسیب‌دیده و به‌جای آن در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، تعلیمی و اجتماعی اقتدار غربی و غیراسلامی ریشه دوانده بود. ملا محمد عمر مجاهد، در زمان حاکمیت هرچند کوتاه مدت؛ اما فعال خویش، حکومت و جامعه‏ی افغانستان را یک‌بار دیگر به سوی اصل آن سوق داد. به تاریخ ۳۱/۳/۱۳۷۷ هجری شمسی، مطابق ۲۵ ماه ظفرالمظفر سال ۱۴۱۹هـ.ق، ملا محمد عمر مجاهد چنین فرمانی را صادر کرد:

«به وزارت محترم عدلیه؛

السلام علیکم و رحمت الله و برکاته!

غرض استحکام نظام شرعی در کشور، شما تمام قوانین و مقررات کشور را به ریاست ستره‌محکمه زیر نظر یک هیأت علمای دینی به بررسی بگیرید. مواد غیرشرعی و غیرمذهبی را از آن حذف نموده و پس از منظوری مقام امارت، آن را در جریده رسمی به نشر بسپارید.

والسلام.

خادم دین اسلام

امیرالمؤمنین ملا محمد عمر مجاهد؛»

قانون اساسی و سایر قوانین و مقررات رژیم‌های سابق افغانستان که به تقلید از قانون اساسی کشور فرانسه تدوین شده بودند و برخی ماده‌های آن از فقه حنفی گرفته شده بود، در کل شکل معجونی از اصول دینی و غیردینی را داشت. به تعقیب فرمان ملا محمد عمر مجاهد، تمامی قوانین از طرف یک هیأت ویژه‏ی علمای کرام مورد بررسی قرار گرفته و به صورت کامل اصلاح شدند.

مانند اصلاح قوانین، در بخش‌های تعلیمی و فرهنگی نیز اصلاحات دینی اعمال گردید. برای رادیوهای مرکزی و ولایتی افغانستان نام مشترک زیر عنوان (رادیو صدای شریعت) انتخاب شد و اخبار مرکزی امارت زیر عنوان شریعت نیز انتشار می‏یافت. موارد نشراتی ناروا از تمام نشرات حذف شدند و به جای آن تألیفات دینی، برنامه‌های اصلاحی، اشعار و ترانه‌های اسلامی و موارد مختلف دیگر از ذخایر فرهنگ محض اسلامی و افغانی نشر می‌شد. تغییر در نشرات بر اساس شکل نه؛ بلکه بر اساس محتوا بود. از رسانه‌های امارتی پارچه های تمثیلی، نمایشنامه، غزلیات، داستان‌ها و برنامه‌های تفریحی دیگر به نشر می‏رسید و البته محتوایات آن‌ها کاملآ اسلامی بود.

به تاریخ ۲۰ حوت سال ۱۳۷۴ هجری شمسی، سینمای اسبق مشهور در قندهار به امر امیرالمؤمنین ویران شد و به‌جای آن سنگ بنای مسجد و مدرسه‏ی بزرگ زیر نام «جامع عمر» گذاشته شد.

همین‌گونه به امر امیرالمؤمنین ملا محمدعمر مجاهد، بت‌های بودا در ولایت بامیان و دیگر مناطق افغانستان که میراث دوره‌های کفری قبل از اسلام بودند، غرض احیای سنت انبیاء کرام علیهم السلام ویران شدند.

در بخش فرهنگ و هنرها نیز برای احیای ثقافت اسلامی و افغانی تلاش‌های صورت گرفت و در ادارات تعلیمی و حکومتی به‌جای لباس غربی، استعمال لباس افغانی و لنگی توصیه می‏شد. در بخش روزهای که تجلیل می‌شدند نیز به‌جای جشن‌های قدیم خرافاتی و غربی از عیدین اسلامی و روز استقلال از اشغال کفری، تجلیل به عمل می‏آمد.

امارت اسلامی آن عده از مصطلحات ما را نیز زنده ساخت که در غبار تاریخ ناپدید شده بودند. نام رسمی کشور را «امارت اسلامی افغانستان» اعلام نمودند و برای رئیس نظام به‌جای رئیس جمهور یا شاه، لقب امیر را انتخاب نمودند. هجری قمری را به این دلیل تاریخ رسمی کشور قلمداد نمودند که مناسبت‌های دینی ما مانند رمضان، عیدین، حج و سایر روزهای متبرکه با همین تقویم فرا می‏رسند و تقویم قبلی کشور (هجری شمسی) نیز از روی ضرورت و رواج عمومی به کار گرفته می‏شد.

طالبان اسم نیروی نظامی را نیز از اردوی ملی به اردوی اسلامی تعویض کردند. اصطلاح فراموش شده‏ی اخوت اسلامی را به سطح جهانی احیاء نمودند. به هر مسلمان مستضعف جهان در آغوش خویش پناه دادند و آن‌ها را منحیث برادران شان در کنار خویش نگه‌داشتند. در بخش‌های مختلف جهان صدای همدردی با مسلمانان را بلند کردند. موقف خویش در قبال مسایل فلسطین، کشمیر، برما و چیچین را آشکارا اعلان کردند و زمانی‌که مجاهدین ضد روس در چیچین حکومت مستقل ایجاد کردند، ملا محمد عمر مجاهد، تنها رهبر اسلامی بود که حکومت اسلامی آنان را به‌رسیمت شناخت.

امارت اسلامی، به حفاظت از اصالت ثقافتی جامعه‏ اسلامی به حدی تعهد داشت که از سوی ریاست الوزرا به تمام منسوبین امارتی حکم ویژه داده شد که در تمامی مکاتبات رسمی به‌جای اصطلاحات غربی، از کلمات و عبارات پشتو، فارسی، یا عربی آن استفاده شود.