عمر ثالث/ بخش سی‌ونهم خدمات عمرانی و انکشافی

زیربناهای افغانستان که در بمباردمان مهاجمان شوروی به شدت آسیب دیده بودند، در دوران هرج‌ومرج تنظیمی نیز به گونه‌ای دست‌خوش چور و چپاول شدند، حتی لین‌های زیرزمینی برق شهر کابل نیز بیرون کشیده شدند و پایه‌های برق پس از انهدام آن‌ها به‌ نرخ آهن‌پاره به فروش رسیدند.

 

امارت اسلامی در حالی‌ حاکمیت خویش را در افغانستان آغاز کرد که این کشور ویران، فقیر و به تاراج رفته بود. با توجه به این موارد، امکان تطبیق پروژه‌های انکشافی و عمرانی اندک بود؛ با آن‌هم مسئولین فداکار و مخلص امارت اسلامی توانستند با گذشت مدت اندکی از حاکمیت خویش خدمات ماندگار و فراموش‌نشدنی‌ای را برای کشور و ملت خویش انجام دهند که در این‌جا نگاهی مختصر و سریع به آن‌ها می‌اندازیم.

 

طالبان مراکز و فابریکه‌های تولید برق کشور را محفوظ و تا حد توان بازسازی کردند و پرزه‌جات ماشین‌های تولید برق را که تفنگ‌سالاران آن‌ها را به قیمت آهن کهنه به فروش رسانیده بودند، مجددا ترمیم و به بهره‌برداری سپردند. پایتخت کشور که قبل از این در تاریکی فرو رفته بود، طالبان آن را توسط برق تولیدی بندهای ماهیپر، نغلو و سروبی یک بار دیگر روشن و مستفید از نعمت برق ساختند.

 

پایه‌ها و لین‌های برق از کجکی هلمند الی شهر قندهار که به کلی از بین رفته بودند، با نسب پایه‌ها و لین‌های جدید یک‌بار دیگر برق آن وصل شد. همین‌گونه برق تمام شهرهای بزرگ کشور نیز وصل شده و برای برآوردن نیازها در عرصه‏ی برق، کار انتقال برق از ترکمنستان آغاز شد.

 

شاروالی‌ها در تمام شهرها املاک غصب‌شده‏ی بیت‏المال را برگردانیده، پلان‌های شهری را تطبیق و خدمات منظم‌شان را به شکل روزمره ارایه می‌نمودند.

 

در شهرهای کشور آن‌عده ساختمان‌های وزارت‌خانه‌ها، شفاخانه‌ها، مراکز تعلیمی و فرهنگی و ساختمان‌های ادارات دولتی که در جنگ‌ها به‌گونه‏‌ای تخریب شده بودند، از سوی امارت اسلامی ترمیم و آماده‏ بهره‌برداری شدند. امارت اسلامی شاهراه‌های کشور را که جنگ‌های دوام‌دار فرصت بازسازی آن‌ها را گرفته بود، مطابق توان خویش بارها ترمیم کرد. برخی از شاهراه‌ها را در قندهار، هرات و کابل قیرریزی نموده و سرک‌های داخلی شهرها که در اثر عبور و مرور تانک‌ها آسیب دیده بودند، داغ‌گیری و ترمیم شدند.

 

علاوه‏ بر فعال‌سازی ادارات تعلیمی موجود در کشور، صدها باب مدارس جدید اعمار شد. نصاب جدید در خصوص تعلیمات دینی و عصری ترتیب و روند چاپ آن آغاز شد. امارت اسلامی پس از امور نظامی، بخش اعظم بودجه را در عرصه‏ی تعلیم و تربیت مصرف می‏کرد. در تمام شهرهای بزرگ کشور آن‌عده از پوهنتون‌ها و نهادهای تحصیلات عالی تخصصی که در گذشته از فعالیت باز مانده بودند، از سوی امارت اسلامی فعال شدند. هرچند سازمان‌های ناظر بین‏المللی با امارت اسلامی سر دشمنی داشتند؛ اما این حرف را در احصائیه‌های رسمی‌شان تأیید می‏نمودند که در ادارات تعلیمی دینی و عصری امارت اسلامی، بیش از یک ملیون فرزند کشور مشغول تعلیم هستند. کارنامه‏ی بزرگ دیگر در بخش معارف این بود که قبلا در شهرهای افغانستان مدارس دینی بسیار اندک و کم بودند؛ اما در زمان امارت اسلامی در تمام شهرهای بزرگ و کوچک کشور، مدارس دینی اعمار و فعال شدند. تأثیرات این ابتکار تا هنوز نیز آشکار می‌باشد. تعدد مدارس، طلبه و علمای دینی در شهرها اثرات مثبت داشته و زمینه‏ی تقویت و تعمیم فرهنگ دینی را در شهرها فراهم ساخت‌.

 

در زمان حاکمیت امارت اسلامی کارهای قابل توجهی در خصوص تأسیس، ترمیم و توسعه‏ی مساجد صورت گرفت و در بسیاری از ادارات ملکی و نظامی کشور، به‌ویژه در وزارت‌خانه‌ها که قبل از این فاقد مسجد بودند، مساجد اعمار گردید.

 

در بخش فرهنگی نیز تمامی نشرات و فعالیت‌های فرهنگی، اصلاح و برای رشد و توسعه‏ فرهنگ اسلامی اقدامات بنیادی صورت گرفت. علاوه بر آن، از طریق همایشات ادبی، مشاعره‌ها و نشرات مختلف سعی به عمل می‏آمد که مردم افغانستان به فرهنگ اصیل افغانی و اسلامی خویش قانع شده و ذوق‌های‌شان سیراب شوند. مجلات و روزنامه‌های متعددی از سوی امارت اسلامی به چاپ می‏رسیدند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

هفته‌نامه‏ شریعت، روزنامه‏ هیواد، روزنامه‏ انیس، هفته‌نامه‏ کابل تایمز، روزنامه‏ طلوع افغان در قندهار، روزنامه‏ بیدار در مزارشریف، روزنامه‏ ننگرهار در ولایت ننگرهار، روزنامه‏ اتفاق اسلام در هرات. همین‌گونه گاه‌نامه‌ها و جریده‌هایی در ولایات مختلف کشور، مانند سنایی، وړانگه، کندز و امثال آن نشر می‌شدند. همچنان مجله‏ خلافت، مجله‏ قندهار، مجله‏ی عربی و انگلیسی الاماره الاسلامیه و نشرات ویژه‏ وزارت‌های صحت عامه، دفاع، ستره محکمه، اکادمی علوم و تعدادی از وزارت‌ها و نهادهای دیگر، نشراتی بودند که مطابق با راهبرد رسانه‏ای امارت اسلامی به نشر می‏رسیدند. امارت اسلامی یک رادیوی مرکزی در کابل به نام صدای شریعت (شریعت غږ) داشت که صبح و شام برنامه‌های متعدد خبری، تحلیلی و تفریحی را نشر می‌کرد. همچنان ۱۴ پایه ایستگاه رادیویی دیگر نیز در ولایت‌های مختلف فعال بودند که به سطح محلی نشرات داشتند.