گسترش مناسبت‌های همسایگی؛ مسیری برای تعاملات سازنده

افغانستان کشوری است که در اطراف خود همسایه‌های مهم و مرزهای بنیادی و کلیدی دارد. ارتباط با این کشورها می‌تواند به مثابه‌ی دروازه‌ای به‌سوی توسعه، رشد و ترقی باشد. امارت اسلامی با رویکرد اقتصادمحور خود همواره در پیِ گشایش این دروازه‌ها بوده است تا از این طریق با جهان وصل شود.

 

یکی از همسایه‌های مهم و استراتژیک برای کشورِ ما، کشور همسایه و هم‌مرز ایران است. دو کشور در طول تاریخ، باهم مناسبت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسیِ زیادی داشته‌اند و همواره در صدد توسعهٔ این مناسبت‌ها و روابط دیپلماتیک بوده‌اند. در ادامهٔ تلاش‌ها برای گسترش مناسبات دیپلماتیک، وزیر خارجهٔ افغانستان؛ امیرخان متقی، به کشورهای مختلف جهان سفرهای متعددی داشته است که آخرین سفر ایشان به کشور هم‌جوار و همسایه ایران بوده است. این سفر به دعوت رسمی وزیر خارجهٔ کشور ایران؛ دکتر عباس عراقچی جهت شرکت در مجمع گفت‌وگوی تهران که در روزهای یکشنبه و دوشنبه، ۲۸ و ۲۹ ثور از سوی وزارت امور خارجهٔ ایران برگزار شد، به تهران بوده است.

 

گرچه هدف اصلیِ این سفر شرکت در مجمع گفت‌وگوی تهران بوده؛ اما از سوی دیگر این سفر را می‌توان در راستای توسعهٔ روابط دوجانبه با کشور ایران، مهم و حیاتی تلقی کرد؛ زیرا امیرخان متقی در حاشیهٔ این نشست با همتای ایرانی خود و دیگر مسئولان بلندپایهٔ ایران دیدار کرده و دربارهٔ گسترش مناسبات دو کشور گفت‌وگو نموده است.

 

امارت اسلامی افغانستان با پیش‌گرفتن سیاست متوازن و اقتصادمحور می‌خواهد روابط خود را با تمام کشورهای منطقه و جهان، به‌ویژه کشورهای همسایه گسترش دهد. وزیر خارجهٔ کشور در مجمع گفت‌وگوی تهران گفته است: «در چهار سال گذشته توانستیم با سیاست متوازن با کشورهای همسایه، منطقه و فرامنطقه روابط خوبی داشته باشیم به خصوص در عرصهٔ اقتصادی».

 

محور گفت‌وگوها در تهران شامل همکاری‌های اقتصادی، مسائل مهاجران افغانستان، پروژه‌های منطقه‌ای و تعاملات سیاسی میان افغانستان و ایران بوده است.

 

موضوعات مورد بحث این مذاکرات و گفت‌وگوها:

 

۱. همکاری‌های اقتصادی و تجاری؛

 

از دیر زمان روابط اقتصادی، تجاری و ترانزیتی بین دو کشور وجود داشته است؛ اما این روند در سال‌های اخیر گسترش یافته، تا جایی که در سال گذشته، مقدار دادوستد و تجارت افغانستان با ایران ۳ میلیارد دالر بوده است.

 

۲. وضعیت مهاجرین افغان در ایران؛

 

از آن‌جایی که مهاجرین افغان این روزها با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و کشورشان که تازه از بحران‌ها سر برآورده است نمی‌تواند یک‌دفعه پذیرایِ این خیل عظیم باشد، وزیر خارجهٔ کشور با مقامات ایرانی در این باره صحبت کرده و از حکومت ایران خواسته است تا روند اخراج مهاجرین را به تدریج پیش ببرند تا به امور و سرمایه آنان آسیبی وارد نشود و از طرفی، مسئولین بتوانند به مشکلات‌شان رسیدگی کرده و خودِ مهاجرین نیز آمادگیِ برگشت به وطن خویش را داشته‌ باشند.

 

۳. پروژه‌های مشترک منطقه‌ای؛

 

دو کشور می‌توانند در بخش‌های مختلف با هم هم‌کاری نموده و سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام بدهند؛ زیرا ظرفیت‌های فراوانی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد.

 

۴. مسئلهٔ حقابه و رهاکردن آب به سوی ایران؛

 

این سفر از این جنبه نیز برای دو کشور مهم است که می‌تواند دو ملت همسایه و هم‌جوار و دارای مشترکات متعدد را بیشتر از پیش نزدیک کند و کنار هم قرار دهد و فواید گسترش روابط دو کشور به‌ویژه برای افغانستان این است که آن را به پتانسیل بزرگ و عظیم اقتصادی و ترانزیتی ایران وصل می‌نماید.

 

سفر امیرخان متقی به تهران در واقع گامی مثبت و مسیری درست برای تعاملات سازنده و افزایش مناسبت‌های همسایگی است و افغانستان می‌تواند در کنار ایران و سایر همسایگان و با استفاده از تجارب و ظرفیت‌های موجود در این کشور، مسیرهای رشد را پله‌به‌پله طی کند.

 

ایران یکی از ظرفیت‌های بزرگ و توسعه‌یافته تجارت و ترانزیت در منطقه به شمار می‌رود و بدون شک سرمایه‌گذاری مشترک دو کشور روی این مسائل و مسئلهٔ معادن، بازارچه‌های مرزی، اتصال افغانستان به آب‌های آزاد، غرب آسیا، اروپا و دست‌آوردهای ایران در عرصه‌های صنعتی و تجربی اهمیت به سزایی دارد و افغانستان می‌تواند از آن‌ها بهره ببرد.

 

قابل یادآوری است که مولوی امیرخان متقی، وزیر امور خارجهٔ کشور، با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران نیز دیدار کرده است. در این دیدار دو طرف پیرامون روابط دوجانبه میان دو کشور و مهاجران افغان مقیم ایران گفت‌وگو کرده‌اند.