ویژگی‌های راه‌آهن هرات – خواف

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های افغانستان، قرارگرفتن در قلب آسیا است و سرمایه‌گذاری در راه‌آهن می‌تواند راهگشای اقتصاد این کشور باشد؛ لذا امارت اسلامی افغانستان با تفکیک راه‌آهن از وزارت فواید عامه و تبدیل آن به یک وزارت‌خانۀ مستقل و تخصیص بودجۀ مناسب برای آن، سیاست منسجمی در خصوص راه‌آهن اتخاذ کرده است.

راه‌اندازی خط آهن خواف – هرات زمینه‌ساز توسعۀ صادرات افغانستان به دیگر کشورها، از جمله صادرات مواد معدنی به ایران یا بنادر تجاری در جنوب این کشور، است.

خط آهن خواف – هرات شامل چهار قطعه است که ۷۷ کیلومتر آن در قالب دو قطعه در خاک ایران قرار دارد. قطعۀ سوم نیز از نقطۀ صفر مرزی تا ایستگاه روزنک در هرات، به طول ۶۶ کیلومتر، در خاک افغانستان واقع شده است.

این مسیر ریلی، منطقۀ خواف در ۲۶۷ کیلومتری جنوب‌شرقی مشهدِ کشور ایران را در قالب خط‌آهنی به طول حدود ۲۲۰ کیلومتر به ولایت هرات، در شمال‌غرب افغانستان، پیوند می‌دهد.

از طرفی، این خط‌آهن دسترسی ارتباطی تاجران افغان به بندر چابهار ایران را فراهم می‌کند و آنان می‌توانند کالاهای مورد نیاز خود را با قطار از بندر چابهار به هرات منتقل کنند.

راه‌اندازی راه‌آهن خواف – هرات، جابه‌جایی سریع حجم بالایی از بار را در مقایسه با مسیرهای جاده‌ای ممکن می‌سازد، که این مسئله موجب کاهش هزینه‌های تجاری تجار ایرانی و افغان گشته و باعث افزایش سود تولیدکنندگان کالاهای صادراتی و ترانزیتی می‌شود و سرعت انتقال کالا را نیز افزایش می‌دهد.

اکنون بخشی از میوۀ تولیدی افغانستان به شکل “میوۀ خشک” به کشورهای حاشیۀ خلیج و حتی کشورهای غربی صادر می‌شود که فعالیت جدی راه‌آهن خواف – هرات و انتقال محصولات کشاورزی با این خط ریلی به بنادر جنوبی ایران و سپس کشورهای حاشیۀ خلیج می‌تواند برای کشاورزان و تجار افغانستانی پرسود و مفید باشد.

هدف بزرگ‌تر، توسعۀ راه‌های ریلی و ارتباط سایر ولایات داخلی افغانستان با یکدیگر است. یکی از پروژه‌های مهم در این راستا، امتداد مسیر ریلی از هرات به سوی مزارشریف است که پروژه‌ای بزرگ و سراسری به شمار می‌آید.

این مسیر ریلی، به طول حدود ۸۰۰ کیلومتر، در مرحلۀ نخست برای دسترسی حدود ۵ میلیون نفر از جمعیت افغانستان به خدمات حمل‌ونقل ریلی، حمل بار و مسافر داخلی کشور طراحی شده است. در مرحلۀ بعدی، ارتباط ریلی ایران با کشورهای ازبکستان، تاجیکستان و در نهایت چین از اهمیت بالایی برخوردار بوده و به تقویت روابط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان کشورهای منطقه و افزایش درآمدهای ترانزیتی افغانستان کمک خواهد کرد.

همچنین، افغانستان به عنوان کشوری محصور در خشکی و بدون دسترسی به آب‌های آزاد جهان، با اتصال به شبکۀ ریلی ایران و بنادر جنوبی این کشور، از مسیری امن برای ارتباط با اروپا برخوردار می‌شود.

با راه‌اندازی خط‌آهن خواف – هرات، ولایت هرات به عنوان یک گذرگاه ارتباطی در غرب آسیا از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار می‌شود و به یکی از مراکز اقتصادی و ترانزیتی مهم منطقه تبدیل خواهد شد.

از لحاظ منطقه‌ای، راه‌آهن خواف – هرات به عنوان نقطۀ وصل “دالان ریلی شرق – غرب” عمل می‌کند و کشورهای ترکیه، ایران، افغانستان، ازبکستان، قرقیزستان و چین، شرکای اصلی این دالان مهم ریلی خواهند بود.

طرح راه‌آهن خواف – هرات، نه تنها موجب اتصال ریلی ایران و افغانستان شده، بلکه تکمیل‌کنندۀ مسیری دوهزار کیلومتری در کریدور ریلی شرق به غرب جهان، از چین، ازبکستان، افغانستان، ایران، ترکیه و اروپا است.