نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
مهاجرت افغانان به پاکستان یکی از طولانی‌ترین و گسترده‌ترین جریان‌های مهاجرت در جنوب آسیا به شمار می‌رود. این پدیده عمدتاً در پی ناآرامی‌های سیاسی، جنگ‌های داخلی، اشغال نظامی و بحران‌های اقتصادی در افغانستان شکل گرفته است. پاکستان همواره یکی از نخستین مقاصد افغانانی بوده که در جستجوی امنیت، کار و زندگی بهتر، کشور خود را ترک کرده‌اند.
نخستین موج بزرگ مهاجرت افغانان به پاکستان در دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی و در پی اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. در آن زمان، میلیون‌ها افغان به کشورهای همسایه، به ویژه پاکستان و ایران، پناه بردند. پاکستان با همکاری سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه کمیساری عالی سازمان ملل برای پناهندگان (UNHCR)، کمپ‌های بزرگی برای اسکان مهاجران ایجاد کرد.
پس از خروج نیروهای شوروی و سقوط حکومت وقت، افغانستان به صحنه‌ی جنگ‌های داخلی میان گروه‌های مجاهدین تبدیل شد. در این دوره، مهاجرت افغانان، به‌ویژه به پاکستان و ایران، به اوج خود رسید.
بر اساس آمار رسمی و تخمین‌های بین‌المللی، بیش از ۱.۳ میلیون افغان دارای مدرک قانونی کارت ثبت (PoR)، حدود ۸۰۰ هزار نفر با مدرک “کارت شهروند افغان ” (ACC)، و میلیون‌ها تن دیگر بدون مدارک رسمی در پاکستان زندگی می‌کنند.
پس از حمله‌ی آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، حدود دو میلیون افغان از پاکستان به کشور خود بازگشتند. اما بی‌ثباتی مداوم، بیکاری و فقدان خدمات عمومی در کشور سبب شد که بسیاری از آنان یا در پاکستان بمانند یا بار دیگر ناگزیر به مهاجرت شوند.
چالش‌های مهاجران افغان در پاکستان
با وجود آنکه میلیون‌ها افغان به پاکستان پناه برده و سال‌های طولانی در این کشور زندگی کرده‌اند، بسیاری از آنان همچنان از دسترسی به آموزش رسمی، خدمات بهداشتی و فرصت‌های شغلی مناسب محروم مانده‌اند. افزون بر این، برخی از مقامات و رسانه‌های پاکستانی، مهاجران افغان را در ناامنی‌های اخیر در آن کشور دخیل دانسته‌اند؛ امری که به افزایش احساسات ضد مهاجرت در میان بخشی از جامعه پاکستان دامن زده است. در نتیجه، مهاجران افغان اکنون با خطر اخراج اجباری، بدرفتاری، تبعیض، بازداشت‌های خودسرانه و اخاذی توسط برخی نهادها روبرو هستند.
سیاست دولت پاکستان در قبال مهاجران افغان
پاکستان در گذشته نسبت به پذیرش مهاجران افغان سیاست‌های سخاوتمندانه‌تری اتخاذ کرده بود، اما در دهه‌های اخیر، تحت فشارهای اقتصادی و امنیتی، نگرش سخت‌گیرانه‌تری نسبت به این مسئله پیدا کرده است. به‌طوری که در سال ۲۰۲۳ و پس از تشدید مشکلات اقتصادی و امنیتی در پاکستان، دولت این کشور تصمیم گرفت تا بیش از یک میلیون مهاجر افغان بدون مدارک قانونی را از خاک خود اخراج کند. این تصمیم، بدون فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم برای بازگشت امن، احترامانه و داوطلبانه؛ با واکنشها و انتقادهای گسترده‌ای از سوی حکومت افغانستان و جامعه بین‌المللی مواجه شد.
دیدبان حقوق بشر و سازمان عفو بین‌الملل بارها اعلام کرده‌اند که پاکستان با این اقدام، مفاد کنوانسیون‌های بین‌المللی مربوط به حقوق پناهجویان را نقض کرده است. بازداشت‌های گسترده، آزار و اذیت‌های پولیس، مصادره اموال و بی‌خانمان کردن مهاجران بخشی از موارد نقض حقوق بشر در این زمینه به شمار می‌روند.
همچنان، کمیساری عالی سازمان ملل برای پناهندگان (UNHCR) و بسیاری از کشورهای غربی از پاکستان خواسته‌اند که به حقوق مهاجران احترام بگذارد و از اخراج اجباری و رفتارهای غیرانسانی خودداری کند.
بی‌توجهی جهانی و تبعیض‌های نژادی، فرهنگی و سیاسی
یکی از تأسف‌بارترین جنبه‌های این فاجعه انسانی، سکوت نسبی رسانه‌های جهانی در قبال مسئله اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان است. در حالی‌که بحران‌های مهاجران اوکراینی و فلسطینی با پوشش گسترده رسانه‌ای و حمایت بین‌المللی مواجه شده‌اند، مهاجران افغان در سایه بی‌توجهی قرار دارند. این بی‌عدالتی آشکار در واکنش جهانی، نشانه‌ای از تبعیض نژادی، فرهنگی و سیاسی در برخورد با بحران‌های انسانی است.
رفتار دولت پاکستان با مهاجران افغان، بیش از آنکه یک تصمیم امنیتی یا سیاسی باشد، اکنون به یک بحران انسانی تبدیل شده است. جامعه جهانی باید فراتر از بیانیه‌های سیاسی، اقداماتی عملی برای جلوگیری از ظلم به میلیون‌ها پناهجوی افغان انجام دهد. بی‌تفاوتی نسبت به این موضوع، تنها باعث عمیق‌تر شدن زخم‌های یک ملت خسته از جنگ، فقر و تبعیض خواهد شد. فشارها باید از سوی جامعه جهانی بر دولت پاکستان وارد شود تا اخراج اجباری را متوقف و امکان بررسی وضعیت حقوقی پناهجویان را فراهم کند.
مهاجرت افغانان به پاکستان پدیده‌ای پیچیده با ابعاد انسانی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی و داستانی از رنج، امید، چالش و تلاش برای بقا است. این مسئله نیازمند راهکارهای منصفانه، انسانی و پایدار است که حقوق مهاجران را حفظ کند و در عین حال نگرانی‌های دولت پاکستان را نیز مدنظر قرار دهد. همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی، کمک به بازسازی افغانستان، و حمایت از جوامع میزبان می‌تواند راهی برای مدیریت بهتر این بحران انسانی باشد.#
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاهها بسته است.