مهاجران افغان؛ از اخراج تا اسکان

توجه: مقالات وب‌سایت الاماره دری تنها نظر نویسندگان است و لزوماً این وب‌سایت نیست.

خداوند متعال زمین را برای سکونت انسان‌ها آفریده و تمام امکانات زندگی را در آن تعبیه نموده است تا بندگان در کنار نعمت‌هایش به بندگی و عبادتش بپردازند.

 

جدا از اینکه هر ملتی تابعیت کشوری را به همراه دارد، گاهی به ناچار یا به رضا تن به مهاجرت از کشور خودش می‌دهد و راهی کشورهای دیگر می‌شود. گاهی این ره‌سپردن خوش‌آیند بوده و درد دوری از وطن ناسوزتر است و گاهی نیز مشکلات و سختی‌ها هستند که آدمی را وادار می‌کنند راهی سفری دور شود که بازگشتن از آن دست خود آدم نیست.

 

ملت افغانستان یکی از همان ملت‌هایی است که همواره طعم مهاجرت به کشورهای دور و نزدیک را چشیده است و هنوز که هنوز است، در این امتحان قرار دارد.

 

جنگ، فقر و ناامنی از مهم‌ترین دلایل مهاجرت افغان‌ها به سایر کشورها هستند، که برای حفظ جان و دین‌شان مشقت آن را به جان می‌خرند و گاهی نیش آن را به جان و تن اعضای خانواده‌شان نیز می‌زنند و آنان را به این راه‌های خطرناک و مصیبت‌بار می‌کشانند. رفتن به راه‌هایی که امید زنده‌ماندن و به‌مقصدرسیدن در آن در دست خداست و مسافر هیچ امنیت جانی، مالی و شخصیتی ندارد.

 

تراژدی داستان به این شکل است که مهاجران بنابر دلایل دشوار حاکم بر وطن‌شان انتخاب ماندن و تحمل‌کردن وضعیت ناگوار را نداشته‌اند و به ناچار راه مهاجرت و پناهندگی را در پیش گرفته‌اند.

 

در چنین شرایطی که انتخاب‌ها، آرزوها و خواسته‌های افراد نقشی در نقل و انتقال‌شان به جاهای دیگر ندارند، تنها هدف مهاجرت زنده‌ماندن و رسیدن به لقمه نانی میسور در جایی دیگر است.

 

تجاوز شوروی به افغانستان از دلایل بارز مهاجرت افغان‌هاست. مردم به دلیل جنگ و قتل و غارت مجبور به هجرت شدند و وطن را وداع گفتند.

 

با وجود این، اغراق‌آمیز نیست که افغان‌های مهاجر همواره در طول اقامت در کشورهای میزبان سعی کرده‌اند همزیستی مسالمت‌آمیز و محترمانه داشته باشند و تابع‌دار قانون همان کشور باشند و سالم زندگی کنند. هرچند گاهی مهاجرین افغان در کشورهای میزبان دچار بی‌مهری شده‌اند، اما راه صبر و تحمل را در پیش گرفته‌اند و دندان بر جان فشرده‌اند.

 

اکنون و پس از به‌پایان‌رسیدن جنگ در افغانستان و حاکمیت امارت اسلامی و بهبود وضعیت، سازمان بین‌المللی مهاجرت اعلام کرده است که از سپتامبر ۲۰۲۳ تا اپریل ۲۰۲۵ بیش از دو میلیون مهاجر افغان از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند.

 

با اینکه بازگشت مهاجرین نوید خوش آیندهٔ بهتر را برای ملت و دولت افغانستان می‌دهد، اما تحریم‌های ظالمانه و بی‌اساس، عدم به‌رسمیت‌شناختن افغانستان و تعجیل در اخراج مهاجران از مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های پیش روی دولت و ملت افغانستان هستند. با وجود این مشکلات، دولت افغانستان خود را مکلف به ارائه‌ی خدمات‌ فوری به مهاجران دانسته و بی‌وقفه و شبانه‌روز تلاش کرده است تا سهولت‌های لازم را برای اسکان مؤقت و دائم آنان فراهم نماید. ارائه‌ی خدمت دولت برای مهاجران از نقطه‌ی صفر مرزی تا محل اقامتشان جریان دارد.

 

تشکیل کمیسیون عالی استقبال از مهاجرین، ایجاد کمپ‌های مجهز و رایگان، فراهم‌کردن زمین‌ و خانه و ایجاد شهرک، شناسایی افراد متخصص برای به‌کارگیری در وظایف مناسب و مرتبط و شناسایی افراد مستمند برای مساعدت، بخشی کوچک از خدمات دولت برای مهاجران هستند.

 

دولت افغانستان همواره خود را خادم ملت دانسته و در عمل نیز حسن نیت خودش را ثابت کرده است.

 

ملت افغانستان از کشورهای میزبان انتظار دارد که جدا از مسایل سیاسی و روابط میان کشورها، کرامت و احترام مهاجران را به عنوان مهمان نگه داشته و اموال‌شان را از ضایع‌شدن مصون دارند.

 

شکی نیست که مهاجرت امری اجتناب‌ناپذیر و همگانی است که در تمام کشورها وجود دارد و هیچ کشوری نیست که میزبان نباشد و هیچ کشوری نیست که ملتش مهاجر و پناهنده‌ی کشوری دیگر نباشد. از‌ همین رو، می‌طلبد که در نحوه‌ی برخورد و تعامل با مهاجران، اصل انسانیت و احترام متقابل در نظر گرفته شود و در صورت لزوم بازگرداندن مهاجران به کشورهای‌شان، این امر در یک روند سالم و مطمئن همراه با دادن فرصت کافی صورت بگیرد.

کم‌ترین انتظار از کشورهای میزبان همین است.