سیر نزولیِ کشت کوکنار در افغانستان

با سرکار آمدن نظام اسلامی و صدور حکم امیرالمومنین حفظه‌الله در سال ۲۰۲۲ م کشت کوکنار در افغانستان به‌طور کامل ممنوع گردید و این حکم که به‌نفع مردم افغانستان بود، بسیاری از نهادها و سازمان‌ها از آن استقبال نموده و آن را گام مؤثر در راستای از بین‌رفتن مواد مخدر در افغانستان دانستند.

بعد از حاکمیت نظام امارت اسلامی، این نظام همواره در تلاش بوده است تا برای رفاه‌وآسایش مردم، برنامه‌ریزی کرده و زمینه‌هایی را فراهم نماید که مردم بتوانند از طریق آن زندگی ایده‌آل و به‌دور از هر نوع سختی و مشکل داشته باشند. یکی از مواردی که در طول ۲۰ سال هماره برای مردم افغانستان دردسرساز و مشکل‌زا بوده، کشت کوکنار بوده است. کشت کوکنار گرچه به‌ظاهر برای عده‌ای مفادهای فراوانی دربر داشته است و توانسته‌اند از طریق آن ثروت‌های هنگفتی به‌دست بیاوردند؛ اما از سوی دیگر زندگی بسیاری از مردم را دچار بحران نموده و جوانان بی‌شماری را تا لب پرتگاه و مرز هلاکت رسانده است. با حمله‌ی نظامی آمریکا و ناتو به افغانستان در سال ۲۰۰۱ م، کشت خشخاش گسترش یافت و مردم زیادی به‌کشت کوکنار روی آوردند تا جایی که در بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ میلادی افغانستان یکی از بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان تریاک محسوب می‌شد. این دوره در تاریخ افغانستان به دوره‌ی طلایی کشت کوکنار، معروف بود. ناگفته نماند که این دوره، دوره‌ای بود که امریکا و ناتو در افغانستان نقش فعال داشتند و می‌توانستند به‌ هر طریق ممکن جلوی کشت آن را بگیرند؛ اما از آن‌جایی که آنان نیز از این راه، درآمدهای فراوانی به‌دست می‌آوردند و در قاچاق مواد مخدر به‌کشورهای دیگر نقش داشتند، هیچ‌گاه راضی به‌توقف چنین منبع درآمدی نبودند.

 

با سرکار آمدن نظام اسلامی و صدور حکم امیرالمومنین حفظه‌الله در سال ۲۰۲۲ م کشت کوکنار در افغانستان به‌طور کامل ممنوع گردید و این حکم که به‌نفع مردم افغانستان بود، بسیاری از نهادها و سازمان‌ها از آن استقبال نموده و آن را گام مؤثر در راستای از بین‌رفتن مواد مخدر در افغانستان دانستند.

از آن به‌بعد کشت کوکنار در افغانستان به‌پایین‌ترین میزان خود در طی چندین سال رسید. تا جایی که سازمان ملل و سایر نهاد‌ها نیز کاهش کشت خشخاش در افغانستان را تأیید نمودند.

اما اخیرا سازمان‌ ملل متحد گزارشی ارائه داده است که نشان می‌دهد کشت کوکنار در افغانستان از ماه دسامبر ۲۰۲۳ تا اکتوبر ۲۰۲۴، رشد ۱۹ درصدی داشته است. در این گزارش سازمان ملل متحد آمده است که در سال روان میلادی، ۱۲هزار و ۸۰۰ هکتار زمین در بخش‌های این کشور کوکنار کشت شده است.

این‌که این گزارش بر چه اساس و معیاری درست‌شده است، هنوز قابل بحث‌وبررسی است؛ اما سخنگوی وزرات داخله‌ی امارت اسلامی افغانستان، عبدالمتین قانع، این گزارش را بی‌اساس و بی‌بنیاد دانسته‌است.

وی می‌گوید: «ممکن این نظرسنجی قبل از کارزارهای پولیس برای محو مزارع کوکنار در اوایل سال از سوی دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد صورت گرفته باشد که بعد از آن تمام آن کشت‌زارها از سوی پولیس محو گردید.»

سخنگوی وزارت داخلۀ افغانستان می‌افزاید: «کشت کوکنار و تولید مواد مخدر نه تنها که افزایش نیافته، بلکه در این اواخر سیر نزولی به خود گرفته است.»

کسانی که در افغانستان زندگی می‌کنند و با دهقانان سروکار دارند، به‌راحتی می‌توانند سیر نزولی کشت کوکنار در افغانستان را درک کنند.

در واقع این گزارشِ سازمان ملل متحد را می‌توان به دو دلیل بی‌اساس و بی‌بنیاد دانست:

۱. مسئولین امارت اسلامی بعد از صدور فرمان زعیمِ عالی‌قدر امیر المؤمنین حفظه‌الله، این مسئله را با جدیت تمام پیگیری نمودند تا جایی که برای محو و نابودکردن کشت کوکنار توسط کسانی که از این فرمان سربرتافته‌اند و به این فرمان تن نداده‌اند، نیروهای ویژه‌ تعیین نموده و این بوته‌ را متلاشی کرده و زمین‌ها را از آن پاک کرده‌اند؛ بر بنیاد آمار این نیروها توانسته‌اند ده‌ها هزار هکتار زمین را از لوث این بوته‌ی مخرب و ویران‌گر پاک کنند. بهتر بود سازمان ملل در این بخش با مسئولین امارت اسلامی هماهنگی نموده و بعد از بررسی‌ها و تحقیقات این گزارش را ارائه می‌کرد؛

۲. احتمال دارد که سازمان‌ ملل این گزارش را از جهت‌های ناهم‌سو و مخالف با حکومت فعلی در افغانستان دریافت کرده باشد و این خودش جایگاه این گزارش را زیر سؤال می‌برد؛ زیرا فعلا رسانه‌های زیادی بسیج‌شده‌اند تا به‌هر نحوی بتوانند به حکومت نوپا ضربه بزنند و یا مسئولین را در کنترل اوضاع ضعیف و ناتوان جلوه بدهند؛ اما به‌مرور زمان همه درخواهند یافت که حقیقت امر چیست.