دستوری حکیمانه از رهبری فرزانه!

توجه: مقالات وب‌سایت الاماره دری تنها نظر نویسندگان است و لزوماً دیدگاه این وب‌سایت نیست.

معمولاً هر کار و رسمی که توسط علما و بزرگان دین آغاز شود و تحت نظر و مدیریت آنان اجرا شود و با پیگیری و اصرار آنان ادامه پیدا کند، چنین کار و حرکتی توسط مردم، مبارک بوده و دارای اجر و پاداش خاصی تلقی می‌شود، و مردم و جامعه با شوق و اشتیاق فراوان در چنین کاری شریک شده و به نیت به‌دست‌آوردن اجر و پاداش معنوی و رسیدن به قرب الهی و دست‌یافتن به ارج و منزلت اخروی برای اجرای این برنامه‌ها هزینه مالی و جانی بسیاری را متقبل می‌شوند.

 

از آن‌جایی که مردم اعتماد و اطمینان دارند که علما و اهل دین همه کارها و برنامه‌های‌شان موافق شریعت بوده و در راستای تایید و تقویت دین می‌باشد؛ لذا همه برنامه‌ها را با تمام جزئیات و تفاصیل آن بر مبنای نیت دینی انجام داده و از آن انتظار رسیدن به اجر و پاداش و ثواب دارند.

 

یکی از این برنامه‌ها که چندین سال است آغاز شده و به سرعت در حال انجام‌شدن و گسترش‌یافتن است، جلسات تجلیل و تقدیر از فارغ‌التحصیلان مدارس علمیه و گرامی‌داشت حافظان و قاریان قرآن کریم است که معمولاً نزدیک به پایان هر سال تحصیلی، به صورت بسیار گسترده و با حضور قشر عظیم علما، نخبگان، فرهیختگان و عموم مردم جامعه ما برگزار می‌گردد، و پایان‌بخش آن دعایی‌ست پرسوزوگداز که توسط شیوخ حدیث و علمای تفسیر و مهمانان خاص و ویژه‌ای که معمولاً از ولایات دیگر یا خارج از کشور برای حضوریافتن در چنین جلساتی دعوت می‌شوند، انجام می‌گیرد.

 

برگزارکنندگان و بنیان‌گذاران این نوع جلسات برای مفیدبودن و مؤثربودن آن حتما دلایل خاص خود را دارند؛ اما آن‌چه که جای بحث و بررسی، و نیاز به دقت و توجه خاص دارد، به حاشیه‌رفتن اصل این جلسات و پر رونق‌شدن و برجسته‌شدن رسومات حاشیه‌ای آن است، که آن‌قدر برجسته و بزرگ شده‌اند که از اصل جلسات فراتر رفته و جزو رکن اساسی قرار گرفته‌اند که جداسازی و حذف آن و برگزاری جلسات و همایش‌ها بدون آن‌ها محال، یا در حد محال شده است.

 

اسراف، زیاده‌روی، تجملات و تنوع‌طلبی، گرفتن مهمانی‌های بزرگ با هزینه‌های بسیار سنگین و… تنها بخشی از این برنامه‌های حاشیه‌ای هستند که بسیار برجسته و مجلل در حال انجام‌شدن و گسترش‌یافتن‌اند، به گونه‌ای که این‌گونه جلسات کمترین مشابهت با آموزه‌های دینی در آن‌ها دیده می‌شود.

 

چون مؤسسان و برگزارکنندگان این‌گونه جلسات، اهل علم و صلاح و مشهور به دیانت و تقوا بوده‌اند؛ لذا کمتر کسی پیدا می‌شد که در برابر چالش‌های احتمالی و پیامدهای منفی آن حرفی بزند و علما و اهل دین را به بازنگری مجدد و اصلاح این برنامه‌ها و زدودن رسومات حاشیه‌ای فرا بخواند؛ چون چنین انسانی در در درجه مخالف دین و مخالف جلسات دینی و … معرفی شده و به تندروی و افراط متهم می‌شد، به همین دلیل با وجود آنکه بسیاری از اهل علم از دیدن چنین رسومات یا از شنیدن در مورد آن‌ها، ناراحت و رنجیده شده و پریشان‌خاطر گشته و در صدد اصلاح آن بر آمده‌اند؛ اما از آن‌جایی که در اقلیت بوده و تریبون رسمی و ابزار تبلیغاتی نداشته‌اند، توفیق چندانی نداشته و نتوانسته‌اند تغییرات چندانی ایجاد کنند و بدین ترتیب رسومات حاشیه‌ای نه تنها کم نشده و از بین نرفته‌اند بلکه روزبه‌روز پررنگ‌تر و برجسته‌تر شده و بر تعداد و حجم آن‌ها افزوده می‌شود.

 

اما دستورالعمل جدید عالی‌قدر امیرالمومنین در مورد نظم و ترتیب‌دادن این جلسات و برگزاری منظم و مختصر آن می‌تواند سرآغاز اصلاحات بسیار مفید و سازنده‌ای در نحوه برگزاری این همایش‌ها باشد و رسومات حاشیه‌ای آن‌ها را ساماندهی نموده، اصلاح کرده یا کلا حذف کند.

 

از آن‌جایی که ایشان خود مدرس مدرسه دینی بوده و در منصب شیخ‌الحدیث قرار داشته است، قطعاً برخی از این رسومات نادرست و خلاف شرع را از نزدیک دیده و لمس کرده و از آن‌ها رنج برده است و به اهمیت اصلاح آن واقف شده است که چنین دستورالعمل صریحی صادر نموده و علما و اهل دین را به نظم و ترتیب‌دادن این جلسات و تلاش برای محدودکردن و زدودن رسومات حاشیه‌ای توصیه و سفارش نموده است.

 

این دستورالعمل نشان‌دهنده دقت، ظرافت و حساسیت ایشان نسبت به مسایل دینی و اجتماعی است و معلوم می‌شود که ایشان همه مسایل مهم را رصد نموده و خوب و بد آن را از هم جدا می‌نماید و تلاش دارد تا کارهای مفید و سازنده و مثمر ثمر در کشور و میان مردم نهادینه شوند، و همه مردم از نتایج و ثمرات آن بهره‌مند شوند و از طرف دیگر رسومات خلاف شرع و دست‌وپاگیر که موجب اسراف شده و جز ضرر و زیان عایدی برای ملت و جامعه نداشته و بدتر از آن باری بر دوش مردم و هزینه اضافه‌ای برای آنان است، زدوده شده و از بین برود.

 

لذا علما، مصلحان، حکیمان، دل‌سوزان، نخبگان و فعالان عرصه دعوت‌وتبلیغ باید نسبت به این دستورالعمل توجه و عنایتی ویژه داشته باشند و تلاش نمایند تا با استناد به این دستورالعمل حکیمانه و مدبرانه نسبت به مفید و مختصربودن جلسات برنامه‌ریزی کرده و رسومات خلاف شرع و هزینه‌بر را محدود و اصلاح نموده و در صدد رفع آن برآیند.

 

قطعاً این نوع جلسات نیاز به آسیب‌شناسی و نقدی خاص و ویژه دارند که از سوی افراد ماهر و متخصص مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و موارد مفید باید برجسته تر و گسترده تر از گذشته انجام گرفته و رسومات تجملاتی و هزینه‌بر از متن و حاشیه این نوع جلسات حذف شوند؛ زیرا علاج واقعه پیش از وقوع آن بسیار ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد بود.