خاطرات تلخ زمان اشغال/ بخش یازدهم

همین امر باعث شده بود تا تمام مناصب و چوکی‌های دولتی از وزارت‌خانه‌ها گرفته تا ادارات محلی، با قیمت‌های نجومی خرید و فروش شوند و هر روز بیش از قبل، پای افراد فاسد به بدنهٔ حکومت باز شود.

فساد اداری:

در این بخش از سلسله مقالات خاطرات تلخ زمان اشغال بعد از بیان فساد سیاسی و اخلاقی در نظام سابق، به شایع‌ترین نوع فساد در آن زمان که همانا فساد اداری است خواهیم پرداخت و در ادامه به شکل مختصر، انواع فساد اداری، مصداق آن و پیامدهای مخرب آن را برخواهیم شمرد. ان‌شاءالله.

فساد اداری در زمان اشغال، یک نوع نه بلکه به انواع مختلف و به مقیاس بسیار بالایی وجود داشت و این امر برای هیچ صاحب خردی پنهان نیست.

بعد از کنفرانس بُن و تأسیس نظام نامیمون سابق در افغانستان، با سرازیرشدن میلیاردها دالر از طرف کشورهای جهان جهت برپا‌نگه‌داشتن این نظام، و عدم مدیریت سالم این حجم بزرگ از پول‌ها، زمینه‌های مال‌اندوزی و ثروت‌اندوزی دولت‌مردان وقت فراهم شد.

اشغال‌گران با پول‌های گزافی که در اختیار داشتند، سران ‌قومی، رهبران‌ خودخواندهٔ سیاسی و آن‌عده از کسانی را که با خود از کشورهای غربی آورده بودند، به‌ منظور تأمین منافع و تطبیق پلان‌های خویش، آنان را با دادن رشوه و انعام، آلوده به فساد نمودند.

این‌جا بود که پدیدهٔ رشوه‌دهی و رشوه‌ستانی در تمام طبقات ساختار تازه‌تأسیس نظام جمهوریت، راه پیدا کرد و دیگر کم‌تر کسی در ادارات دولتی می‌یافتی که آغشته به فساد نباشد.

در طول بیست‌سال اشغال، فساد از بالا تا پایین وجود داشت و همچون غدهٔ سرطانی در تمام دفاتر و ادارات دولتی ریشه دوانده بود و از آنجایی که رهبران دست‌نشانده خود غرق در فساد بودند، هیچ‌گاه مبارزهٔ سمبولیک‌شان علیه فساد نتیجه نداد.

افغانستان در آن‌ سال‌ها جزو فاسدترین کشورها شمرده می‌شد و طبق گزارش سالانهٔ شفافیت بین‌المللی در سال ۲۰۱۸ م، افغانستان پس از سومالی، سودان‌ جنوبی و سوریه، چهارمین کشور از نظر فساد اداری شناخته شد.

اشرف‌غنی رئیس جمهور فراری نیز مطابق به گزارش نهاد OCCRP در سال ۲۰۲۱ م، شامل فهرست ‌نهایی یکی از فاسدترین افراد سال در جهان شناخته شد.

این‌گونه بود که در آن زمان حتی آبدارچی یک ادارهٔ معمولی نیز با گذشت تنها چند ماه از کارش در آن اداره، خانه‌ها و بلندمنزل‌هایی برای خود می‌ساخت و به‌ یک‌باره از تاجری‌ که یک عمر برای جمع‌آوری ثروتش زحمت کشیده بود هم سرمایه‌دارتر می‌شد.

همین امر باعث شده بود تا تمام مناصب و چوکی‌های دولتی از وزارت‌خانه‌ها گرفته تا ادارات محلی، با قیمت‌های نجومی خرید و فروش شوند و هر روز بیش از قبل، پای افراد فاسد به بدنهٔ حکومت باز شود.

ادامه دارد…