حاجی خلیل شهید؛ نمادی از شجاعت و خیرخواهی!

توجه: مقالات وب‌سایت الاماره دری تنها نظر نویسندگان است و لزوماً دیدگاه این وب‌سایت نیست.

واقعه دردناک شهادت مرحوم حاجی خلیل‌الرحمن حقانی -تقبله‌الله- برای همه شوک‌کننده بود؛ چون آن درویش‌صفت صلح‌جوی که روزگاری مرد اول سنگرهای داغ جهاد بود، این روزها به مرد اول خیرخواهی و صلح‌جویی، و شخص اول امید مهاجرین بی‌سرپناه و بی‌کس افغانستان بود. ایشان همواره در هر وظیفه با انرژی و شوق، و انگیزه فراوان وارد عمل شده و چنان در کار خود با اشتیاق مصروف می‌شد که گویی خداوند ایشان را بهر همان کار ساخته است.

 

حاجی خلیل مرحوم از خانواده بزرگ «حقانی‌» و از چهره‌های مطرح در قوم و قبیله و به عنوان ریش‌سفید صلح‌جوی در ملت افغانستان مشهور بود، و با اینکه جوانی‌اش را در سخت‌ترین شرایط جنگی در مسئولیت‌های خطیر نظامی سپری کرده بود؛ اما در عین حال در وظایف ملکی نیز به طور خدادادی استعداد و مهارت ویژه نصیب‌شان شده بود.

 

حاجی خلیل‌الرحمن -تقبله‌الله- مطابق وجه تسمیه‌اش حقیقتا خلیل رحمان نیز بود، که الله متعال ایشان را در زمره مجاهدین سلحشور در برابر تجاوز شوروی و از افراد کلیدی جهاد آن زمان قرار داده، و نیز توفیق جهاد و ایستادگی در برابر تجاوز شوم آمریکا و ائتلاف ناتو بر افغانستان را نصیبش گرداند. وی در قامت یکی از فرماندهان درجه یک جهادی بهترین مبارزات را در کارنامه خود دارد، و پس از پیروزی امارت اسلامی بدون چون‌وچرا در یکی از مسئولیت‌های مهم کشور «وزارت مهاجرین و عودت‌کننده‌گان» چون فردی درددیده خود را به آب و آتش می‌زد تا خدمتی به مهاجرین کرده باشد، و اتفاقا در مهم‌ترین مرحله سرنوشت مهاجرین که در بدترین شرایط قرار داشتند، حاجی خلیل -تقبله‌الله- به عنوان فرد اول نظام بدون درنظرداشت جایگاه رسمی خود و بلکه به عنوان یک افغان آزاد در سرحدات کشور چون کوه شامخ ایستاده و با چهره‌ای که از درد و رنج حکایت داشت، مثل پدر دل‌سوز دست پرشفقت خویش را بر سر مهاجرین کشیده و آن‌ها را با محبت تمام به آغوش گرفته، خوش‌آمدید گفته و برای خدمت به آن‌ها از جانش مایه می‌گذاشت.

 

ایشان نه فقط در وظیفه ملکی و نظامی بلکه در عبادت و ایجاد ارتباط با ذات یگانه الهی نیز خصوصیات فردی خودش را داشت، اینکه تا مرحله شهادت با زبان ذاکر و قلبی شاکر جام زرین شهادت را سر کشید و دعوت حق را لبیک گفت نشان‌گر آن است که آن مرد مؤمن و درویش‌صفت تا چه حد به خدایش نزدیک، و تعلق و ارتباطش با ذات یگانه حق برقرار بود که همانند بسیاری از دوستان خدا توسط کینه‌توزترین دشمنان اسلام جام شهادت نوشید.

 

وی در بحث صلح‌جویی و خیرخواهی یکی از بهترین‌های روزگار بود. ایشان در حل‌وفصل مسایل قومی و ایجاد صلح و تلاش برای جورآمد بین اقوام از هر کسی بیشتر مهارت داشت، و چون نیتش خیر بود اگر‌چه صدها نفر در مابین دو گروه کشته شده بودند، حاجی خلیل چون سخن می‌گفت طرف‌های متخاصم به رضایت و تن می‌دادند.

 

از دیگر صفات برجسته مرحوم حاجی خلیل شهید، حضور همیشه در صحنه وی در تمام جلسات دولتی و غیر دولتی بود. ایشان در اکثر مجالس با چهره بشاش حضور می‌یافت و اکثرا با سخنان دلسوزانه خود مطابق موضوع در هر مسئله که به خیر کشور بود سخن می‌گفت، و به نهادهای دولتی و حاضرین در مجالس نوید و امید داده و همه را به آینده خوب و روشن تشویق نموده و انگیزه می‌داد.

 

از دیگر ویژگی‌های وی آن بود که همواره در تمام مجالس با رفتار متواضعانه، ولی در عین‌حال در قالب یک فرمانده جهادی با ابهت که چانته‌اش بسته و تفنگ پر افتخارش در دستش بود، حاضر می‌شد که این نیز نشان‌گر عشق خاص آن شهید والامقام به جهاد و دلبستگی شدیدش به سنگرهای داغ علیه کافران و متجاوزان بود. وی سلاحش را صرف برای دفع ظلم حمل می‌کرد، و با آن استایل خاص خود، از تمام حضار متمایز می‌گردید.

 

شهید -تقبله‌الله- چنان در دل همه جای داشت که با مرگ پرافتخارش همه را و حتی آن‌هایی که در دوردست‌ترین مناطق قرار داشتند را نیز متأثر نمود، و هر کسی خاطرات شیرینی از ایشان یاد کرده و برای‌شان دعا می‌کرد.

 

به قول شاعر:

 

یاد داری وقت آمدنت همه خندان بودند و تو گریان

آن‌چنان زی که وقت رفتنت همه گریان شوند و تو خندان

 

بدین ترتیب، شهید پس از عمری جهاد و مبارزه و خدمت به بندگان خدا، وقتی از جمع یاران جدا شد، خود خندان بود و یاران همگی در فراقش گریان بودند. تقبله‌الله