آینده‌ی افغانستان و اروپا

توجه: مقالات وب‌سایت الاماره دری تنها نظر نویسندگان است و لزوماً این وب‌سایت نیست.

در حالی که اروپا در کنفرانس امنیتی مونیخ به سخنان جی‌دی‌ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، تماس‌های تلفنی بین دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین و گفت‌وگوهای وزیران خارجه آمریکا و روسیه در ریاض در ۱۸ فبروری توجه دارد؛ اما به وضعیت افغانستان کمتر توجه می‌کند.

ایالات متحده آمریکا پیش از دیدگاه اخیر خود راجع به اوکراین و گفت‌وگو با روسیه، در افغانستان اقدام یک‌جانبه‌ای انجام داده بود. آن‌ها در دوحه، پایتخت قطر با طالبان به گفت‌وگو نشستند، تصمیم به خروج نیروهای خود گرفتند و پس از دو دهه جنگ، متحدان اروپایی و ناتو را بدون هیچ راه‌حل جایگزینی در افغانستان رها کردند. آمریکا تقریباً هیچ توضیحی به متحدان نزدیک خود در مورد این تصمیم ارائه نکرد.

به دلیل جنگ اوکراین، افغانستان در بحث‌های سیاسی اروپا به حاشیه رانده شده است. اگر اروپا پیامدهای خروج آمریکا از افغانستان را از نزدیک بررسی می‌کرد، ممکن بود در مورد اقدامات واشنگتن در باره جنگ اوکراین بسیار محتاط‌تر عمل می‌کرد.

تصمیم آمریکا برای گفت‌وگو با روسیه بدون در نظر گرفتن اوکراین و اروپا، و همچنین خروج آن‌ها از افغانستان، بخشی از یک الگوی گسترده‌تر است. خروج یک‌جانبه واشنگتن از توافق هسته‌ای ایران (JCPOA) نیز نمونه‌ای از این الگو است.

نویسنده این گزارش با اشاره به برخی از دستاوردها و چالش‌های نظام حاکم فعلی در افغانستان می‌گوید: من معتقدم این کشور در وضعیت ویژه‌ای قرار دارد که نیاز به توجه سیاست‌گذاران و اندیشکده‌های اروپایی دارد. او اضافه می‌کند:

– بیش از سه سال است که طالبان به قدرت رسیده‌اند.

– طالبان کنترول کامل کشور را در دست دارند و امنیت را به خوبی تأمین کرده‌اند.

– هیچ نیروی سیاسی یا نظامی سازمان‌یافته‌ای در مقابل حکومت فعلی وجود ندارد که بتواند چالش‌های جدی ایجاد کند.

– طالبان موفق به اعمال ممنوعیت بر کشت خشخاش شده‌اند و تولید سنتی مواد مخدر را کاهش داده‌اند اما تولید صنعتی و قاچاق مواد مخدر افزایش یافته است.

– تعامل بین‌المللی با طالبان در حال افزایش است.

– علی‌رغم تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل، کشورهای مختلف میزبان مقامات طالبان هستند.

– قزاقستان و قرقیزستان طالبان را از لیست سازمان‌های ممنوعه خارج کرده‌اند و روسیه نیز در همین مسیر حرکت می‌کند.

– بلایای طبیعی در افغانستان مانند خشک‌سالی، زلزله و سیل همچنان ادامه دارد. برای مثال، در ماه می سال گذشته، سیل ۲۲۵ نفر را کشت و ۲۸۰۰ خانه را ویران کرد.

– افغانستان روند اخراج اجباری پناهندگان و مهاجران را به خوبی مدیریت کرده است.

به باور نویسنده این گزارش، اروپا سه گزینه در مورد افغانستان دارد:

۱. حمایت از گروه‌های مخالف طالبان؛

۲. منزوی کردن طالبان بر اساس استراتژی “صبر و مشاهده”؛

۳. همکاری با کشورهای منطقه و همسایه.

گزینه اول قابل اجرا نیست زیرا اروپا ظرفیت لازم را ندارد، افغانستان اپوزیسیون قوی‌ای ندارد و محیط منطقه‌ای اجازه چنین رفتاری را نمی‌دهد. گزینه دوم -منزوی کردن طالبان- نیز بر اساس واقعیت‌های زمینی عملی نیست.

گزینه سوم، همکاری با بازیگران منطقه‌ای که با طالبان در تعامل هستند، به نظر نویسنده واقع‌بینانه‌ترین گزینه است. به باور او، اروپا باید یک سیاست مستقل در باره افغانستان تدوین کند که از طریق شرکای منطقه‌ای بر اساس تعامل با ا.ا.ا استوار باشد.

منبع: هلسینکی تایمز