افغانستان و ایران؛ همسایگانی با مشترکات فراوان

نویسنده: محمد داوود اسحاقزهی «یوسفی»

ایران و افغانستان از روزگاران قدیم اشتراکات اجتماعی و فرهنگی و دینی و قومی فراوانی داشته‌اند. این روابط همواره بر اثر اتخاذ سیاست‌‌های هر دو کشور دارای فراز و نشیب‌هایی بوده‌اند؛ هرچند در سال‌های حضور آمریکا و ناتو، روابط این دو کشور سرد و گاهی با تنش‌ها مواجه بوده‌است.
در دوران امارت اسلامی افغانستان روابط این دو کشور حالت بهبودی و امیدوارکنندهٔ داشته‌است و همچنان تلاش‌ها برای بهترشدن روابط جریان دارد.
این را باید باصراحت گفت که امارت اسلامی افغانستان همواره در قبال ایران و دیگر همسایگان خویش سیاستی میانه‌رو، متواضع، متوازن و صلح‌جویانه و استراتژیک اختیار کرده‌است. بر این اساس، سفر شش روزهٔ مقامات امارت اسلامی و در رأس آنان معاون اقتصادی ریاست الوزراء محترم ملا عبدالغنی برادر به‌دعوت کشور ایران از گام‌های مثبت دیگر دولت افغانستان برای ایجاد یک رابطهٔ بهتر را می‌رساند.
این سفر، دست‌آوردهای مفید و سودمندی به مردم افغانستان خواهد داشت که مهم‌ترین محورهای موردِ بحث این سفر را می‌توان به مباحث زیر خلاصه کرد:
۱. افزایش صادرات و واردات افغانستان از طریق بندر چابهار؛
۲. تسهیل صادرات و واردات؛
۳. تأکید طرفین به ارتباط ایران با چین از طریق واخان و تعیین تیم‌های مشترک به منظور تسریع و پیگیری آن؛
۴. اتصال ایران به ازبکستان از طریق افغانستان و توسعه پروژه‌های راه‌آهن در طول این مسیر تا کریدور واخان؛
۵. توافق و تأکید بر دیدگاه دو طرف در مورد امتداد خط آهن تا قندهار؛
۶. مبارزه با مواد مخدر و قاچاق و تلاش مشترک برای یافتن جایگزین برای دهقانان افغانستان؛
۷. ترخیص ۲۴ ساعته از گمرکات ایران؛
۸. معافیت مالیات زمینی از هر دو طرف؛
۹. برداشتن گام‌های نظری و عملی از طرفین برای ایجاد تراز تجاری با ایران؛
۱۰. اعمال تعرفهٔ ترجیحی بر برخی از کالاهای صادراتی افغانستان؛
۱۱. ایجاد کمیته‌های مشترک برای رسیدگی به مشکلات مهاجران.

در این سفر، پنج سند همکاری نیز به امضای طرفین رسید که هر کدام‌‌شان از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند.
خبرگزاری‌ها عناوین این سندها را به‌شرح زیر گزارش داده‌اند:
۱. سند یادداشت تفاهم اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی؛
۲. صورت‌جلسهٔ نشست کمیتهٔ مشترک همکاری حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای؛
۳. سند یادداشت تفاهم همکاری سازمان هواپیمایی کشوری ایران و طرف افغانستانی؛
۴. سند همکاری میان ذوب‌آهن اصفهان و طرف افغانستانی؛
۵. سند همکاری میان مناطق آزاد.

موارد مزبور می‌تواند؛ نویدی برای فردای‌های بهتر به مردمان افغانستان باشد.
توسعه‌یافتگی حوزهٔ اقتصاد درحال حاضر راهی مشکل‌گشا برای برون‌رفت از مشکلات فعلی افغانستان است که امارت اسلامی این نکته را به‌خوبی درک کرده‌ و از این‌رو از هیچ کوششی در این زمینه دریغ نکرده‌اند تا معضل به‌طور کلی رفع گردد. از طرفی به ابعاد دیگر زندگی نیز توجه داشته‌اند و از آن غفلت نکرده‌اند؛ ازجمله مسائلِ معنوی، روانی، فرهنگی، عدالت اجتماعی، ثبات سیاسی، کیفیت زندگی و ارزش‌های معنوی؛ بنابراین تلاش‌های مسؤلان امارت اسلامی افغانستان بارقهٔ روشنی‌بخش به پهنهٔ وطن خواهد بود.
دوباره می‌سازمت وطن!
اگر چه با خشت جان خویش
ستون به سقف تو می‌زنم،
اگر چه با استخوان خویش