آبادی شهر؛ آینه ایمان و همت ما

یکی از عوامل اساسی پیشرفت‌های بشر در هر عصر و زمانی، گسترش شهرنشینی در جهان بوده است، یعنی بشریت به مقدار گستردگی زندگی شهری، به پیشرفت‌ها نایل گردیده؛ زیرا هرگاه مجموعه‌های بیشتری در یک مکان برای زندگی جمع می‌شوند، نیازها به همان اندازه افزایش می‌یابد، و پدیدآمدن نیاز، بشر را وادار می‌کند تا برای رفع نیازها، راه چاره‌ای پیدا کند. این‌جاست که خلاقیت‌ها گل می‌کنند و اختراعات و اکتشافات برای ایجاد سهولت‌ها به وجود می‌آیند.

زندگی شهری ضمن مزایای فوق، مسئولیت‌هایی مانند حفظ محیط زیست، حفظ نظافت شهر، حفظ نظم و… را نیز به دوش شهرنشینان می‌گذارد. رعایت این اصول باعث تقویت زندگی شهری شده و غفلت از آن‌ها باعث بروز مشکلات جدی می‌شود.

اسلام عزیز، به عنوان دینی جامع، کامل و دارای برنامه‌ برای تمام ابعاد زندگی بشریت، برای رعایت‌کنندگان اصول زندگی در زیست‌گاه انسان‌ها (از خانه‌ها گرفته تا قریه‌ها و شهرها)، وعده‌های مناسب و پاداش‌های اخروی زیادی را مژده داده است. به عنوان مثال:

– رفع و برداشتن اشیای آزاردهنده از راه مردم را یکی از درجات ایمان معرفی کرده است؛

– پاکی را یکی از شاخه‌های ایمان و در روایتی نصفی از ایمان معرفی کرده است؛

– غرس نهال را جزو صدقه‌های جاریه معرفی کرده است؛

– – بر حقوق همسایه به قدری تاکید کرده که پیامبر اکرم -صلی‌الله‌علیه‌وسلم- می‌فرماید: «با تاکیدات حضرت جبرئیل امین، گمان کردم همسایه از همسایه ارث می‌برد»؛

– بزرگ‌سالان را نسبت به خردسالان دعوت به شفقت، و خردسالان را در مقابل بزرگ‌سالان، امر به احترام نموده است؛

– پیغمبر گرامی اسلام -صلی‌الله‌علیه‌وسلم- می‌فرماید: «مومن نیست کسی که مسلمانان دیگر از دست و زبان او در امان نباشند».

تمام این موارد مذکور و بسیاری نمونه‌های دیگر، در حقیقت نشان‌دهنده جامع و کامل‌بودن دین مبین اسلام و اهتمام ویژه آن به زندگی‌های جمعی، یا به تعبیر عام‌تر، «اهمیت‌دادن به زندگی شهری» است. بر اساس این آموزه‌ها، مسلمانان بیش از دیگران سزاوار رعایت اصول شهرنشینی و برخورداری از زندگی سالم و مرفه هستند. ازاین‌رو، بر ما لازم است که به عنوان شهروندان مسلمان، در امور مختلف شهری، اعم از فرهنگی، زیست‌محیطی، تنظیفی و امنیتی، احساس مسئولیت داشته باشیم. از جمله:

– در فصل «نهال‌کاری» نهال بکاریم و در طول سال از فضای سبز محافظت کنیم؛

– زباله‌ها را در مکان‌های مشخص بیندازیم و کسانی را که در این امر سهل‌انگاری می‌کنند، به صورت اخلاقی تذکر دهیم؛

– از ایجاد «آلودگی‌های صوتی و هوایی» پرهیز کرده و دیگران را نیز به رعایت این امور تشویق کنیم؛

– در «گسترش و حفظ فرهنگ اسلامی» خود کوشا و هوشیار باشیم؛

– «قوانین و اصول ترافیکی» را رعایت کنیم؛

– در مسایل امنیتی با «نیروهای امنیتی» همکاری کنیم تا زمینه پیشرفت و عدالت فراهم گردد.

اگر هر یک از ما تغییر را از خود و خانواده خود آغاز کند، بدون شک این تغییرات مثبت به سرعت در جامعه نهادینه خواهند شد. پیشرفت‌ها در عرصه‌های مختلف به ما روی خواهند آورد و چنان‌که امروز، الحمدلله، از نظر سیاسی مستقل هستیم، در عرصه‌های اقتصادی، بهداشتی، غذایی و دیگر بخش‌ها نیز به استقلال خواهیم رسید، و به توفیق الهی، خیر ما از مرزها فراتر رفته و به امت اسلامی و حتی بشریت خواهد رسید.

پس لازم است که با همتی بلند و عزمی راسخ، به‌سوی «تغییر مثبت» حرکت کنیم و به عنوان شهروندانی مسئول، شهر و محیط زندگی خود را در هر زمینه‌ای بهبود بخشیم.